سمیه چنانی - گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، ایران. رایانامه: chenany.s@asnrukh.ac.ir
محمد رضا مرادی تلاوت - نویسنده مسئول، گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، ایران. رایانامه: moraditelavat@asnrukh.ac.ir
علی مشتطی - گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، ایران. رایانامه: alimoshatati@asnrukh.ac.ir

به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف ورمی کمپوست و بور بر عملکرد دانه و روغن گلرنگ، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی ۹۶-۱۳۹۵ در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان انجام شد. عوامل آزمایشی شامل چهار سطح ورمی­کمپوست (صفر، ۴، ۸ و ۱۲ تن در هکتار) و چهار سطح عنصر بور (صفر، ۳، ۶ و ۹ کیلوگرم در هکتار) از منبع بوریک اسید (H۳BO۳) به صورت خاک کاربرد بود. نتایج نشان داد که اثر ورمی­کمپوست بر اغلب صفات اندازه گیری شده معنی دار بود. بر این اساس، عملکرد بیولوژیک و اجزای عملکرد شامل تعداد طبق در مترمربع، دانه در طبق و وزن هزاردانه تا بالاترین سطح مصرف ورمی کمپوست، به طور معنی داری افزایش یافت. اثر بور نیز بر صفات تعداد دانه در طبق، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد کلاله شاخص برداشت، عملکرد روغن و درصد پروتئین دانه معنی دار شد. اثر متقابل ورمی­کمپوست و بور بر صفات عملکرد دانه، شاخص برداشت، عملکرد روغن و درصد پروتئین دانه معنی دار گردید. مقایسه میانگین نشان داد که بیش ترین عملکرد دانه (۳۱۸۴ کیلوگرم در هکتار) و بیش ترین عملکرد روغن (۹۳۹ کیلوگرم در هکتار) در ترکیب تیماری ۱۲ تن ورمی کمپوست در هکتار و ۳ کیلوگرم بور در هکتار حاصل شد، که در هر دو مورد عملکرد دانه و روغن در واحد سطح افزایش بیش از صددرصدی در مقایسه با تیمار شاهد را نشان داد.

اسید بوریک, شاخص برداشت, شاخص سطح برگ, عملکرد کلاله, گیاه روغنی