زهرا حیدرپور - گروه مهندسی ماشین های کشاورزی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
حسن قاسمی مبتکر - گروه مهندسی ماشین های کشاورزی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
مجید خانعلی - گروه مهندسی ماشین های کشاورزی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
عبدالمجید لیاقت - گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

امروزه، افزایش تقاضای غذایی باعث افزایش مصرف انرژی شده که این امر پیامدهای زیست محیطی زیادی نظیر آلودگی هوا و گرمایش جهانی را به همراه دارد. آبیاری یکی از عملیات انرژی بر در کشاورزی است که انرژی زیادی را مصرف می کند و اثرات زیانبار زیست محیطی دارد. کاربرد روش های نوین آبیاری در کشاورزی از جنبه های مختلف قابل بررسی است. بنابراین، هدف از این تحقیق بررسی شاخص های انرژی و زیست محیطی تولید گردو در روش های آبیاری سطحی و تحت فشار است. داده های موردنیاز شامل اطلاعات مربوط به نهاده ها و انرژی مصرفی از باغات شهرستان های شهرکرد و سامان استان چهارمحال و بختیاری در سال زراعی ۱۴۰۰- ۱۴۰۱ با استفاده پرسشنامه و مصاحبه جمع آوری گردید. نتایج نشان داد که انرژی کل مصرفی تولید گردو در روش آبیاری تحت فشار ۵۳/۲۹۵۷۳ و در روش آبیاری سطحی ۴۶/۲۵۰۵۸ مگاژول بر هکتار است. این موضوع نشان می دهد در تولید گردو به روش آبیاری تحت فشار، علی رغم مصرف کمتر آب، انرژی کل مصرفی بیشتر است. در مورد عملکرد مغز گردو در دو سامانه مذکور تفاوت معنی داری مشاهده نشد. نتایج همچنین نشان داد در تولید گردو، پرمصرف ترین نهاده ها در روش آبیاری تحت فشار پلاستیک و کود حیوانی (به ترتیب حدود ۳۲% و ۱۵%) و در روش آبیاری سطحی کود ازته و کود حیوانی (به ترتیب حدود ۳۰% و ۲۵%) بود. شاخص نسبت انرژی گردو در روش های آبیاری تحت فشار و سطحی به ترتیب برابر با ۷۷/۲ و ۵۸/۳ به دست آمد. در کل از نظر شاخص های انرژی، روش آبیاری سطحی شرایط بهتری نسبت به روش آبیاری تحت فشار داشت. نتایج ارزیابی چرخه زندگی تولید گردو نشان داد در دو روش آبیاری، در آسیب به سلامت انسان و اکوسیستم ها بیشترین درصد را انتشارات مستقیم داشته است. به طور کلی بررسی شاخص های زیست محیطی تولید گردو در دو روش آبیاری نشان داد که استفاده از روش آبیاری تحت فشار باعث کاهش آسیب به محیط زیست می شود.

گردو, مصرف انرژی, سامانه های آبیاری, ارزیابی چرخه زندگی