علیرضا محسنی محمدجانلو - دانش آموخته دکتری زراعت، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
رئوف سید شریفی - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
سعید علی پور - گروه کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

به منظور بررسی تاثیر کودهای زیستی و پوترسین بر بهبود محتوای سدیم و پتاسیم، هدایت روزنه ای و شاخص سطح برگ گندم تحت تنش شوری، آزمایش فاکتوریلی در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی در سال ۱۳۹۸ اجرا شد. عامل های آزمایشی شوری در چهار سطح (عدم اعمال شوری و شوری های ۴۰، ۸۰ و۱۲۰ میلی مولار با نمک کلرید سدیم)، کاربرد کودهای زیستی در چهار سطح (عدم کاربرد کود زیستی به عنوان شاهد، کاربرد توام سودوموناس و فلاوباکتریوم، کاربرد میکوریز، کاربرد توام میکوریز با سودوموناس و فلاوباکتریوم) و محلول پاشی پوترسین در سه سطح (محلول پاشی با آب به عنوان شاهد، ۵/۰ و ۱ میلی مولار) شامل می شدند. نتایج نشان داد که با افزایش شوری محتوای پتاسیم، هدایت روزنه ای و شاخص سطح برگ کاهش یافت. ولی کاربرد کودهای زیستی و پوترسین این صفات را افزایش داد. در بالاترین سطح شوری (۱۲۰میلی مولار) یک کاهش ۹۴/۲۴ و ۵۷/۲۱ درصدی به ترتیب در محتوای سدیم ریشه و اندام هوایی در کاربرد توام میکوریزا، سودوموناس و فلاوباکتریوم و محلول پاشی یک میلی مولار پوترسین نسبت به عدم کاربرد کودهای زیستی و عدم محلول پاشی پوترسین در همان سطح شوری وجود داشت. در بالاترین سطح شوری، کاربرد توام میکوریزا، سودوموناس و فلاوباکتریوم و محلول پاشی یک میلی مولار پوترسین محتوای پتاسیم ریشه (۷۶/۴۷ درصد) و اندام هوایی (۶۶/۲۱ درصد) و عملکرد دانه (۵۷/۲۸ درصد) را نسبت به عدم کاربرد کودهای زیستی و عدم محلول پاشی پوترسین در همان سطح شوری افزایش داد. به نظر می رسد کاربرد کودهای زیستی و پوتریسین می تواند به دلیل بهبود هدایت روزنه ای و شاخص سطح برگ، عملکرد دانه گندم را تحت تنش شوری را افزایش دهد.

پوترسین, شوری, کودهای زیستی, محتوای نسبی آب, میکوریز