موسی عابدینی - استاد، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی
مهسا احداوغلی - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی
امیرحسام پاسبان - دانشجوی دکتری، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی

از آنجایی که مناطق جغرافیایی هر کدام ویژگیهای خاص خود را دارند جاذبه های طبیعی نیز به طبعیت از آنها شکل میگیرند و به همین دلیل حوزه هایفعالیت جهانگردی با حوزه های دیگر فرق می کند که مناطق کوهستانی، ییلاقی، چشمه های آب معدنی و گرم، و ... جاذبه هایی هستند که در جلب توجه توریست حائز اهمیت هستند. بنابراین هدف از این پژوهش ارزیابی توانمندی های ژئوتوریستی شهرستان مشگین شهر با استفاده از مدل پرالونگ میباشد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و بر پایه منابع کتابخانه ای و میدانی انجام شد. جهت ارزیابی جامع و بهتر توانمندی های ژئوتوریستی شهرستان مورد مطالعه از مدل پرالونگ که جنبه های زیبایی شناختی، علمی، تاریخی- فرهنگی و اقتصادی- اجتماعی مکان های گردشگری زمین شناختی را شامل می شود، استفاده گردید. نتایج نشان داد از بین ۴ ژئوسایت منتخب شهرستان مشگین شهر شامل دره خیاو، دره شیروان، دره انار و یخچال های سبلان، ژئوسایت دره خیاو با داشتن ارزشگردشگری ۷۲ / ۰ ، رتبه نخست به لحاظ قابلیت ژئوتوریستی را کسب نمود. ژئوسایت های دره انار، دره شیروان و یخچال های سبلان به ترتیب با ارزش گردشگری ۶۳ / ۰ ، ۵۴ / ۰ و ۴۶ / ۰ ، رتبه های بعدی را به خود اختصاص دادند. همچنین نتایج مقایسه مقادیر معیارهای چهارگانه ارزش گردشگری در چهار ژئوسایت منتخب نشان داد که بیشترین تباین و تفاوت بین ژئوسایت ها به خاطر ارزش فرهنگی- تاریخی بود. در مقابل تفاوت کمی به لحاظ ارزش علمی بین ژئوسایت ها مشاهد شد. همچنین نتایج پژوهش حاکی از توان خوب مدل پرالونگ در ارزیابی و معرفی توانمندیهای ژئوتوریستی مقاصد گردشگری بود، هر چند که این مدل نیازمند دامنه وسیعی از داده ها و اطلاعات از مکان های ژئوتوریستی است.

گردشگری، ژئوتوریسم، پرالونگ، مشگین شهر