مسعود حاجی علیلوی بناب - استادیار دانشکده مهندسی عمران دانشگاه تبریز
امیرحسن رضایی - کارشناس ارشد مکانیک خاک و پی دانشکده مهندسی عمران دانشگاه تبریز

روشهایی که امکان اندازه گیری های دقیق را بدون استفاده از ابزار آلات مکانیکی گران قیمت بوجود آورد نقش موثری در گسترش استفاده از مدلهای فیزیکی، بویژه در کشور عزیمان را خواهد داشت. یکی از این روشها، اندازه گیریهای تغییر شکل تصویر مبنا می باشد. در این مقاله به معرفی یک سیستم نوین اندازه گیری تغییر شکل بر اساس PIV و فتوگرامتری نزدیک برد بعنوان روشی مناسب برای استفاده در مدلسازی ها و آزمایشات ژئوتکنیکی پرداخته شده است. عکاسی دیجیتال برای تهیه تصاویر متوالی از تغییر شکل صفحه ای خاک بکار برده می شود. به کمک پردازش تصویری PIV جابجایی شبکه ای از پچ های خاک با دقتی قابل مقایسه با ابزاربندی دقیق اندازه گیری می شود و بعنوان یک حسن منحصر بفرد این اندازه گیری بر مبنای مفهوم بافت تصویر انجام گرفته و نیازی به نصب نقاط مبنا در توده خاک تحت مشاهده نمی باشد. بردارهای جابجایی حاصل با استفاده از فتوگرامتری نزدیک برد از فضای تصویر واقعی منتقل می گردد و میدان جابجایی صفحه خاک تحت مشاهده به دست می آید. پس از شرح روش، یک نمونه کاربرد آن در بررسی تراکم دینامیکی با مدلسازی فیزیکی ماسه سست شرح داده شده است. به کمک نتایج حاصل رابطه ای تجربی ما بین آن در بررسی تراکم دینامیکی با مدلسازی فیزیکی ماسه سست شرح داده شده است. به کمک نتایج حاصل رابطه ای تجربی مابین پارامترهای موثر و میزان عمق تاثیر تراکم دینامیکی برقرار گردیده است که می تواند برای طراحی پروژه های تراکم دینامیکی بویژه با فشار تماسی کم بکار برده شود.

روشهای اندازه گیری تصویری ، PIV ، مدلسازی فیزیکی ، تراکم دینامیکی