احمد کریمیان قاشقای - دانشجوی دکتری سازه، واحد سیرجان، دانشگاه آزاد اسلامی، سیرجان، ایران
محسن محمدی زاده - استادیار گروه مهندسی عمران، واحد سیرجان، دانشگاه آزاد اسلامی، سیرجان، ایران (نویسنده مسئول)

به دلیل ماهیت تصادفی زلزله، تخمین چگونگی رفتار سازه ها در هنگام وقوع زلزله امری پیچیده و مشکل است. یکی از بحث های مهم در زمینه مهندسی زلزله، اندرکنش خاک و سازه است که در دهه های اخیر در سطح بین المللی به ویژه در طراحی سازه های بزرگ و ساختمان های بلند مورد توجه قرار گرفته است. تغییر شکل های یک سازه در هنگام زلزله تحت تاثیر اندرکنش سه سیستم مرتب سازه، پی و خاک قرار دارد. در تحلیل، خاک زیر سازه را صلب فرض می نمایند که در نتیجه خاک در پاسخ لرزه ای موثر نخواهد بود. اما با در نظر گرفتن اثر انعطاف پذیری خاک، سازه تحت سیستم جدید حاصل از ارتباط خاک و پی و سازه پاسخ لرزه ای متفاوتی می دهد. در واقع، ایجاد تغییر شکل در خاک باعث می شود که حرکت و رفتار کلی سازه باحالتی که شتاب زلزله مستقیما به تکیه گاه وارد می شود، متفاوت باشد. ازآنجایی که اندرکنش خاک و سازه در اثر عبور امواج زلزله از بین سیستم خاک و سازه اتفاق می افتد، در این تحقیق به بررسی و تحلیل لرزه ای سازه بتنی پنج طبقه با لحاظ اثر اندرکنش خاک- سازه پرداخته شده است. در این خصوص سازه مذکور با استفاده از نرم افزار اجزاء محدود آباکوس و با لحاظ اثرات متقابل خاک و سازه تحلیل گردیده اند. نتایج عددی بدست آمده از این تحقیق نشان می دهد که در نظر گرفتن اثرات اندرکنش خاک و سازه در طراحی لرزه ای و ایمن قاب های بتنی واقع بر روی کلیه خاک ها و بخصوص خاک های نرم امری ضروری است. به طورکلی می توان گفت که در نظر گرفتن اندرکنش خاک و سازه سبب می شود تا پاسخ یک سازه به رفتار واقعی آن نزدیک تر گردد.

زلزله، سازه بتنی، اندرکنش خاک و سازه، پاسخ لرزه ای، روش اجزاء محدود