حسین نیکوفرد - دانشکده شیمی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
محسن سرگلزایی - دانشکده شیمی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
کوثر محمدی - دانشکده شیمی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

پژوهش ها نشان می دهد بسیاری از واکنش های زیستی درون بدن فضا گزین هستند. اکثر ترکیبات زیستی مانند آنزیم ها دارای واکنش متفاوتی برای فرم های راسمیک خود هستند. به همین دلیل، جداسازی انانتیومرهای دارویی به یک مسئله مهم در صنایع دارویی تبدیل شده است. هدف اصلی این پژوهش بررسی میزان واکنش پذیری پذیری انانتیومرهای دارویی مدافینیل قبل و بعد از جذب روی نانولوله کربنی کایرال (۷و۸) با قطر ۱۵ آنگستروم با استفاده از محاسبات نظریه تابع چگالی می باشد. داروی مدافینیل یکی از داروهای راسمیک است که به دو شکل RModafinil و Modafinil (SModafinil) در بازار موجود است. بسیاری کارخانه های داروسازی، این دارو را به شکل ترکیبی از هر دو انانتیومر تولید می کنند و برخی دیگر انانتیومرهای دارو را از یکدیگر جدا می کنند. روش های رایج جداسازی انانتیومرهای داروی مدافینیل مبتنی بر کروماتوگرافی است. اما نتایج بدست آمده نشان داد شبیه سازی داکینگ مولکولی روش مناسبی برای جداسازی انانتیومرهای دارویی است. جهت جداسازی انانتیومرها از نانولوله کربنی کایرال استفاده شد. بر اساس نتایج، نانولوله کربنی (۷و۸) برهمکنش خوبی با انانتیومرهای چپگرد و راستگرد داروی مدافینیل دارد و برای جداسازی مناسب است. به منظور بررسی برهمکنش و واکنش پذیری انانتیومرهای دارویی، محاسبات انرژی اتصال، اوربیتال های طبیعی پیوندی و دیاگرام سطوح پتانسیل الکترواستاتیک انانتیومرهای دارو قبل و بعد از جذب مورد بررسی قرار گرفت. محاسبات به روش نظریه تابعی چگالی در سطح نظری B۳LYP/۶-۳۱G انجام شد. نتایج پژوهش نشان می دهد انانتیومر R بعد از جذب روی نانولوله از پایداری و سطح کمینه انرژی بهتری برخوردار است. همچنین اکثر نقاط فعال و واکنش پذیر در محل گروه های عامل قرار دارد.

مدافینیل، انانتیومر، نانولوله کربنی، واکنش پذیری، نظریه تابعی چگالی، اوربیتال های طبیعی پیوندی