سعیده مددی بناب - دانشگاه تبریز
سعید زهتاب سلماسی - دانشگاه تبریز
کاظم قاسمی گلعذانی - دانشگاه تبریز

به منظور بررسی اثر تیمارهای آبیاری و کود نیتروژنی بر خصوصیات مورفولوژیک و اسانس شوید، پژوهشی در سال ۱۳۸۹ در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز انجام شد. آزمایش به صورت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتور اصلی شامل سطوح آبی در سه سطح (۷۰، ۱۰۰و ۱۳۰ میلی­متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) و فاکتور فرعی شامل چهار سطح کود نیتروژنی (۰، ۴۰، ۸۰ و ۱۲۰ کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) انتخاب شد. نتایج نشان داد که تاثیر تیمارهای آبیاری روی تعداد شاخه ثانویه، وزن ساقه و همچنین اثر مقدار کود نیتروژنی روی صفات قطر ساقه و وزن گل معنی­دار بود. بیشترین تعداد شاخه ثانویه و وزن ساقه بترتیب مربوط به تیمارهای ۱۳۰ میلی­متر تبخیر از تشتک و شاهد بود. بیشترین قطر ساقه به­ترتیب با مصرف ۱۲۰ و ۸۰ کیلوگرم در هکتار نیتروژن حاصل شد. تیمار آبیاری پس از ۱۳۰ میلی­متر تبخیر از تشتک و کود ۸۰ کیلوگرم در هکتار و تیمار آبیاری شاهد و کود شاهد به­­ترتیب بیشترین و کمترین وزن گل را نشان داد. تیمار شاهد آبیاری، بیشترین درصد اسانس را داشت. کاربرد ۴۰ کیلوگرم در هکتار نیتروژن برای دستیابی به حداکثر درصد اسانس با کاربرد کمترین میزان کود شیمیایی موثر است. ضمنا با عنایت به اینکه کاهش مصرف آب از ۷۰ به ۱۳۰ میلی­متر تبخیر از تشتک، تاثیری روی عملکرد اسانس نداشته است، لذا می­توان به تولید اسانس کافی از این گیاه با کاهش مصرف آب آبیاری امیدوار بود.

آبیاری, شوید, صفات مورفولوژیکی, عملکرد اسانس, نیتروژن