سیران نیک نام - کارشناسی ارشد آموزش و پرورش پیش دبستان، آموزش و پرورش، سقز، آذربایجان غربی، ایران.
مسعود نجاری - دکتری روانشناسی تربیتی، گروه روان شناسی، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران

پژوهش حاضر با هدف بررسی تجربی تاثیر برنامه آموزشی سازگاری اجتماعی بر ارتقای نشاط اجتماعی و بهزیستی روانشناختی مادران دارای کودک با اختلال اتیسم انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمامی مادران دارای کودک با اختلال اتیسم شهر سقز در سال ۱۴۰۱-۱۴۰۰ بودند که از طریق روش نمونه گیری در دسترس تعداد ۳۰ نفر انتخاب گردید و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (۱۵ نفر) و گواه (۱۵ نفر) قرار گرفتند. ابزار اندازه گیری در این پژوهش پرسشنامه های پرسشنامه شادکامی اکسفورد (۲۰۰۲) و بهزیستی روانشناختی ریف (۱۹۹۵) بودند. مادران گروه آزمایش ۱۰ جلسه ۹۰ دقیقه ای و به مدت ۵ هفته متوالی (هر هفته ۲ جلسه ) تحت آموزش برنامه سازگاری اجتماعی نجاری و همکاران (۱۳۹۷) قرار گرفتند و گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. دادههای بدست آمده با استفاده از روش تحلیل کوواریانس تک متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت . یافته ها نشان داد که بعد از مداخله ، اثر برنامه ی آموزش سازگاری اجتماعی بر نشاط اجتماعی و بهزیستی روانشناختی مادران دارای کودک با اختلال اتیسم معنادار بود. بر اساس نتایج پژوهش می توان گفت آموزش برنامه سازگاری اجتماعی بر نشاط اجتماعی و بهزیستی روانشناختی مادران دارای کودک با اختلال اتیسم اثربخش بود و پیشنهاد می شود که برنامه ی مذکور در دستور کار سازمان مرتبط با کودکان اتیسم ، بهزیستی و مراکز توانبخشی جهت ارائه خدمات روانشناختی قرار گیرد.

برنامه سازگاری اجتماعی ، نشاط اجتماعی ، بهزیستی روانشناختی ، اتیسم