علی صادقی سرشت - استادیار گروه روان شناسی پژوهشگاه قرآن و حدیث
رحیم میردریکوندی - استادیار گروه روان شناسی موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره)
اسماء عاقبتی - استادیار گروه روان شناسی بالینی دانشگاه علوم پزشکی تهران
حمید رفیعی هنر - استادیار گروه اخلاق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

نیاز به رابطه، نیازی ذاتی در انسان هاست که زمینه ساز شکل گیری مجموعه ای از روابط در زندگی آنها می باشد. تنظیم این روابط نقش موثری در سلامت روانی فردی و اجتماعی انسان ها دارد و دین اسلام در این زمینه دارای نگاه ویژه ای است. هدف پژوهش حاضر تبیین الگوی ارتباط بین فردی براساس منابع اسلامی برای سازمان دهی ارتباطات بین فردی است. در این پژوهش, از روش «تحلیل مفهومی محتوایی» استفاده شد. همچنین از شاخص «روایی محتوا» (CVI) به منظور تایید روایی استنباط به عمل آمده مبتنی بر نظر ده کارشناس خبره استفاده گردید. یافته ها نشان داد الگوی ارتباط بین فردی اسلامی مبتنی بر عقل ورزی ارتباطی است؛ به این معنا که در آن, مولفه های ساختی «حسان» و «پرهیز از اسائه» مولفه های نگهداری «استبشار» و «شکر» و مولفه های بازساختی ارتباط استغفار» و «بردباری - غفران» به صورت مجموعه ای و باهم به کار گرفته می شوند. هرکدام از CVI و CVR به دست آمده نیز ۱ (یک) بود که نشان دهنده صحت استنباط چهار موقعیت ارتباطی از روایت مبنا در حد کاملا مطلوب است.

عقل، ارتباط، الگو، کنش و واکنش های ارتباطی