مهنوش اسکندری - گروه زبان روسی دانشگاه علامه طباطبایی (ره)
علی سعیدی - دکترای آموزش زبان روسی، دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

یکی از مسائل مهم در ترجمه آثار شاخص ادبی میزان ادبیت متن ترجمه در مقایسه با متن اصلی است. در سبک شناسی آماری با بررسی فرم و محتوای آثار می توان به میزان ادبیت متون دست یافت. بوزیمان، زبانشناس آلمانی معادله ای را برای بررسی میزان ادبیت متون ادبی معرفی کرده است. در این معادله نسبت فعل به صفت (VAR)، محاسبه می گردد و هر چه خارج قسمت بزرگ تر باشد، متن مورد بررسی از ادبیت بیشتری برخوردار است و بالعکس، اگر خارج قسمت عدد کوچکی باشد، متن به سبک علمی نزدیک تر می شود. در پژوهش حاضر، ابتدا معادله بوزیمان را برای کاربست در متون روسی بومی سازی کردیم و سپس حکایت های باب ششم گلستان سعدی و ترجمه آن ها به قلم علیف و استاراستین را از منظر میزان ادبیت، مورد واکاوی قرار دادیم. بررسی های انجام شده نشان داد که میزان ادبیت باب ششم از ترجمه آن بیشتر است ولیکن ترجمه علیف و استاراستین به دلیل سود بردن از ترجمه شعر به شعر، جوانی مترجمان و استفاده از کلمات هم قافیه و جناس لفظی و معنوی در زبان روسی در مواجهه با نثر مسجع گلستان، ترجمه قابل قبولی است و می توان گفت که مترجم در ترجمه و انتقال ادبیت متن گلستان به زبان روسی، موفق عمل کرده است.

معادله بوزیمان, گلستان سعدی, باب ششم گلستان, سبک شناسی آماری, نسبت فعل به صفت