زهرا ستایش مهر - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه زابل، زابل، ایران
احمد آسوده - گروه شیمی-دانشکده علوم-دانشگاه فردوسی مشهد–مشهد-ایران

با وجود پیشرفت های زیادی در زمینه سرطان درمانی، هنوز هم راه حل های مطرح شده در راستای عدم پیشرفت روند سرطان و درمان آن نیازمند به تحقیقات بیشتر می باشد. در این زمینه، استفاده از سموم حیوانات و اجزای مهم آن به عنوان راه حلی کارا در درمان بسیاری از بیماری ها از جمله سرطان، مورد توجه بسیاری از محققین قرار گرفته است. از این رو، در این مطالعه، اثرات سمیت سلولی فرکشن ۲ جداسازی شده از سم عقرب Hemiscorpius lepturus بر سه رده سلولی HEK۲۹۳، HT۲۹ و SKOV-۳ مورد بررسی قرار گرفت. سم عقرب H. lepturus، با استفاده از تکنیک کروماتوگرافی معکوس با کارآیی بالا فرکشن سازی شد. سپس، درصد زنده مانی سلول های سرطانی تخمدان SKOV-۳ و کلورکتال HT۲۹ در غلظت های مختلف فرکشن ۲ جداسازی شده از سم عقرب H. lepturus (۰، ۱۰، ۳۰ و ۴۰ میکرومولار) و زمان های ۱۲، ۲۴ و ۴۸ ساعت با استفاده از تست MTT اندازه گیری شد و با سلول های نرمال HEK۲۹۳ مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج حاصل از تست MTT نشان داد که درصد زنده مانی سلول های سرطانی تخمدان و کلورکتال، بطور معناداری وابسته به دوز و زمان کاهش معناداری داشت (p<۰.۰۵)، در صورتیکه تیمار سلولهای نرمال HEK۲۹۳ با فرکشن ۲، کاهش معناداری نسبت به سلول های بدون تیمار نشان نداد (p<۰.۰۵). میزان IC۵۰، برای سلول های SKOV-۳، HT۲۹ و HEK۲۹۳، به ترتیب، ۱۰/۲۲، ۹۲/۳۲ و ۱۶۴ میکرومولار اندازه گیری شد. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که سم عقرب H. lepturus و اجزای فعال آن، دارای خاصیت ضد سرطانی انتخابی در برابر سلول های سرطانی تخمدان و کلورکتال می باشد.

سم عقرب، H. lepturus، سرطان، فرکشن