سجاد نکویی - کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، دانشکده هنر، موسسه آموزش عالی سراج، تبریز، ایران
بهروز محمدرضاپور - کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، دانشکده هنر، گروه شهرسازی، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ایران

امروزه، گسترش و توسعه سریع شهرنشینی همراه افزایش انواع آلودگی های محیطی و تخریب محیط زیست، استفاده نادرست از زمین و ایجاد ساختارهای نامناسب در عرصه های مختلف زندگی موجب شده است تا توجه به شهر هوشمند به عنوان راهکاری بیبدیل در جهت حل معضلات شهری مورد توجه ویژه مدیران و برنامه ریزان قرار گیرد. در این پژوهش به ارزیابی و رتبه بندی مناطق شهر ارومیه بر اساس شاخصهای شهر هوشمند پرداخته شده است. به لحاظ هدف، از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع توصیفی- تحلیلی است. شاخص های مورد استفاده در این پژوهش شامل جابجایی هوشمند، اقتصاد هوشمند، محیط هوشمند، حکمروایی هوشمند، زندگی هوشمند و شهروند هوشمند با استفاده از مطالعات کتابخانه ای شناسایی و تعریف عملیاتی شد. از طریق روش میدانی و ابزار پرسشنامه بهصورت الکترونیکی تحت وب با جامعه آماری ۴۱۰ نفر تکمیل گردید. ضریب پایایی پرسشنامه بر اساس ضریب آلفای کرونباخ ۹۱۷ / ۰ محاسبه گردید. وضعیت و اولویت هریک از شاخصهای شهر هوشمند بر اساس آزمونهای آماری فریدمن و T تک نمونه ای و مدل تصمیم گیری چندمعیاره ویکور تجزیه و تحلیل شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که به ترتیب شاخصهای شهروند هوشمند، اقتصاد هوشمند، زندگی هوشمند، حکمرانی هوشمند و جابجایی هوشمند بالاتر از میانگین و شاخص محیط هوشمند پایینتر از میانگین هستند. همچنین تفاوت آشکاری بین مناطق شهر ارومیه از لحاظ برخورداری از شاخص های شهر هوشمند وجود دارد، در این بین مناطق ۵ و ۱ از وضعیت مطلوبتر و منطقه ۲ وضعیت نامطلوب تری را دارا می باشند.

شهر هوشمند، محیط شهری، شاخصهای هوشمندی، شهر ارومیه