اسما سلطانپور - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.
اروج ولیزادگان - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.
اثمر سلیمان زاده - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

بید سیب زمینی Phthorimaea operculella  به عنوان یکی از مهمترین آفات خانواده Solanaceae در نظر گرفته شده است. استفاده بیرویه از سموم شیمیایی موجب بروز مشکلاتی از قبیل آلودگی محیط زیست، توسعه مقاومت در آفات و اثرات سوء روی انسان و موجودات غیر هدف گردیده است. ترکیبات گیاهی به عنوان یکی از جایگزینهای مناسب ترکیبات شیمیایی معرفی شدهاند که کمترین خطر را برای محیط زیست دارند. در پژوهش حاضر سمیت حشرهکش کلرانترانیلیپرول با اثر پودر، اسانس و عصاره میخک Syzygium aromaticum روی مراحل مختلف زیستی بید سیبزمینی مقایسه شد. همچنین تاثیر این ترکیبات روی درصد نفوذ لاروهای نئونات و ترجیح تخم­ریزی حشرات کامل مورد بررسی قرار گرفت. آنالیز پروبیت دادهها نشان داد که حساسترین مراحل به حشرهکش کلرانترانیلیپرول، اسانس و عصاره میخک هندی به ترتیب لارو با LC۵۰: ۳۹/۳ میلیگرم بر لیتر، حشرات کامل با LC۵۰: ۴۳/۰ میکرولیتر بر لیتر هوا و حشرات کامل با LC۵۰: ۵۴/۲۴۱ میلیگرم بر لیتر میباشند. حشرهکش کلرانترانیلیپرول با وجود اینکه روی کاهش درصد نفوذ لاروها بسیار موثر بود، اثر معنیداری روی ترجیح تخم­ریزی حشرات کامل نداشت. طبق نتایج حاصل اسانس، عصاره و پودر گیاه میخک پتانسیل خوبی برای محافظت سیبزمینیهای انبار شده در برابر بید سیبزمینی دارند و میتوان از آنها در برنامههای مدیریت تلفیقی آفت استفاده کرد.

حشرهکش شیمیایی, حشرهکش گیاهی, سوکسله, کلونجر, ترجیح تخم ریزی