Conceptualizing Islamic Spiritual Health in Medical Education: A Neglected or Emerging Discourse

زمینه و هدف: سلامت معنوی یکی از ابعاد چهارگانه سلامت انسان است که با توجه به فرهنگ و بافت اجتماعی کشور ایران باعنوان سلامت معنوی اسلامی شناخته می­شود، برای لحاظ کردن این مفهوم در سیستم آموزش پزشکی باید مباحثی در بسترهای مختلف مورد تفسیر و تعبیر قرار گیرد؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف مفهوم پردازی سلامت معنوی اسلامی در آموزش پزشکی انجام گرفته است. روش: این مطالعه به روش پدیدارشناسی از نوع توصیفی انجام شده است. محقق از طریق بررسی مبنای نظری و ادبیات موجود به دنبال مفهوم پردازی، توصیف صریح و شناسایی ابعاد سلامت معنوی اسلامی در بستر آموزش پزشکی ایران می باشد. روش نمونه گیری، با استفاده از نمونه گیری مبتنی بر هدف انجام شد و متون مرتبط از نمونه در دسترس انتخاب شد. یافته ها: در ادبیات آموزش پزشکی ایران، سلامت معنوی اسلامی به عنوان جوهر ذاتی و عنصری بسیار مهم تلقی می شود. این مفهوم در آموزش پزشکی باید عملی، واقعی، وسیع و متمرکز بوده و قابلیت انتقال پذیری سریع داشته باشد. حوزه سلامت معنوی باید از حوزه­های دیگر سلامت قابل تفکیک و تشخیص باشد و به کارگیری آن برای همه انسان­ها راحت بوده با سلامت و بهزیستی مرتبط و پایه علمی و قابل قبول داشته باشد. نتیجه گیری: بدون شناخت، مفهوم پردازی و تبیین سلامت معنوی اسلامی در آموزش پزشکی همچنان برنامه های آموزش سلامت معنوی در سیستم سلامت و پزشکی مورد انتقاد قرار گرفته و به عنوان فضاهای یادگیری غیررسمی کنترل ناپذیر تلقی می شوند. سلامت معنوی اسلامی باید به صورت شفاف در بستر نظام آموزش پزشکی از طریق محیط­های یادگیری تجربه شونده مفهوم پردازی شوند تا نظام آموزش پزشکی مبتنی بر سلامت معنوی اسلامی شکل بگیرد.