مدیریت بقایای گیاهی یکی از مهمترین جنبه های کشاورزی پایدار و حفاظتی محسوب می گردد. خصوصیات و ویژگیهای خاک بطور مستقیم به عملیات هایی که پس از برداشت محصول برروی بقایا و پسماندهای محصول برداشت شده، انجام می-گیرد وابسته می باشد. بدین جهت مطالعه حاضر اثر روش های مختلف مدیریت بقایای گیاهی گندم برروی برخی از ویژگی-های فیزیکوشیمیایی خاک بررسی خواهد کرد. آزمایشی به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتورهای اعمال شده مدیریت بقایای گیاهی شامل پنج سطح عدم کاربرد مواد آلی (شاهد)، سوزاندن بقایای گیاهی کشت قبلی (کشت قبل گندم می باشد)، برگرداندن بقایای گیاهی کشت قبلی، اضافه کردن بیوچار در دو سطح ۲ و ۴ تن در هکتار بود. جهت تهیه بیوچار، از بقایای گیاهی گندم استفاده گردید. نتایج تجزیه داده های مربوط به تیمار مدیریت بقایای گیاهی نشان داد وزن مخصوص ظاهری، درصد کل تخلخل، درصد کربن آلی و اسیدیته خاک در سطح معنی داری (۰.۰۵p>) تخت تاثیر مدیریت بقایای گیاهی قرار گرفته است. سوزاندن بقایای گیاهی باعث افزایش وزن مخصوص ظاهری خاک و متقابلا کاهش درصد کل تخلخل خاک گردیده است. با کاربرد بیوچار و برگرداندن بقایای گیاهی در خاک به ترتیب با کاهش و افزایش در میزان وزن مخصوص ظاهری و درصد کل تخلخل خاک مشاهده گردید. کمترین و بیشترین میزان کربن آلی به ترتیب در تیمار سوزاندن بقایای گیاهی و کاربرد بیوچار به میزان ۴ تن در هکتار مشاهده گردید. با سوزاندن بقایای گیاهی میزان اسیدیته خاک بطور معنی داری (۰.۰۱p>) افزایش یافت و کمترین میزان pH خاک متعلق به تیمار بیوچار به میزان ۴ تن می باشد. رطوبت خاک در ظرفیت زراعی با سوزاندن بقایای گیاهی کاهش و با مصرف بیوچار به میزان ۴ تن در هکتار در سطح معنی داری (۰.۰۱p>) افزایش یافته است. با توجه به نتایج حاصل از داده های این تحقیق می توان نتیجه گرفت سوزاندن بقایای گیاهی باعث فشردگی و کاهش میزان تخلخل خاک شده و در نهایت نفوذ پذیری و نگهداری رطوبت را کاهش می دهد. همچنین با مصرف بیوچار می توان برخی از خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک را اصلاح نمود.

بیوچار، مدیریت بقایای گیاهی، خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک، سوزاندن بقایای گیاهی، برگرداندن بقایای گیاهی