شکوفه ذاکری رستم - فارغ التحصیل دکتری عمومی دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
ابوالفضل حاجی بمانی شورکی - استادیار گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

توکسوپلاسموز یک بیماری مشترک بین انسان و دام است که توسط توکسوپلاسما گوندی ایجاد می شود، و در آن حدود۳۰ درصد از جمعیت جهان به طور مزمن مبتلا هستند. توکسوپلاسما گوندی یک انگل تک یاخته درون سلولی اجباری استکه مسئول عفونت های انگلی رایج در سراسر جهان در طیف وسیعی از حیوانات خونگرم از جمله انسان است و یکی از رایجترین پاتوژن های یوکاریوتی می باشد. توکسوپلاسموز می تواند عوارض جدی در زنان باردار ایجاد کند که در نتیجه منجر بهسقط جنین، مرده زایی و نقایص مادرزادی می شود، همچنین می تواند سبب ایجاد بیماری های عصبی، توکسوپلاسموزچشمی و سیستمیک در نوزادان و افراد دارای نقص ایمنی شود. عفونت معمولا به صورت خوراکی یا از طریق اووسیست هاییکه توسط گربه ها در آب و روی غذا ریخته میشود، نیز از طریق کیست های بافتی در گوشت نپخته و/یا خام آلوده یا ازطریق جفت، رخ میدهد. اووسیست های اسپوردار در صورت وجود در خاک مرطوب می توانند ماه ها تا سال ها زنده بمانند .سیستم ایمنی از طریق مکانیسم ایمنی ذاتی و پاسخ ایمنی تطبیقی نقش مهمی در پیشگیری از توکسوپلاسموز دارد .توکسوپلاسموز دو نوع پاسخ ایمنی را تحریک می کند؛ پاسخ های ایمنی همورال و سلولی. آنتی بادی هایی که با تحریکلنفوسیت های B تولید می شوند؛ به عنوان IgM ، IgG ، IgA و IgE شناخته می شود . این آنتی بادی ها به طور عملکردیبر ریشه کنی عفونت و حذف انگل موجود در مایعات بدن با فعال شدن مسیرهای مکمل و فعالیت کاتالیزوری سیستم ایمنیعمل می کنند. تشخیص آنتی بادی های IgM اختصاصی و به دنبال آن آنتی بادی های اختصاصی IgG برای تشخیصتوکسوپلاسموز اکتسابی ایجاد شده است. میزان عفونت توکسوپلاسما گوندی در بین دانشجویان تازه وارد بسیار کمتر از کلدانشجویان است. چهار متغیر با عفونت توکسوپلاسما گوندی مرتبط هستند، از جمله موقعیت جغرافیایی، زندگی در مناطقروستایی، باغبانی یا کشاورزی، و نوشیدن آب جوشانده نشده و نیز تنها باغبانی یا کشاورزی با استفاده از عامل خطر مستقلبرای مثبت شدن سرمی توکسوپلاسما گوندی می باشد. بررسی اثر توکسوپلاسموز این آگاهی را در جامعه ایجاد می کند کهزنان و دانشجویان بتوانند برای محافظت از خود و جلوگیری از ابتلا به این عفونت انگلی گام های جدی بردارند. علاوه بر این،مطالعات در مقیاس وسیع برای حمایت از استراتژی های بهداشت عمومی آینده مورد نیاز است.

توکسوپلاسموز، گربه، دانشجو، انگل، اووسیست، Toxoplasma gondii