محمد حسینی مقدم - دانشجوی دکترای آینده اندیشی، دانشگاه بین المللی امام خمینی

از منظر آینده پژوهی  آموزش عالی به عنوان یک پیشران  مهم و تعیین کننده در شکل دهی به آینده علم و فناوری مورد توجه آینده اندیشان و سیاست پژوهان علم و فناوری بوده است. از مهم ترین دلایل این اهمیت، نقش کانونی آموزش عالی در تولید، آموزش، ترویج و توسعه قلمروهای متفاوت دانش و معرفت بشری است . علاوه بر این جهانی شدن آموزش عالی، تحرک گسترده دانشجویان و پژوهشگران برای کسب مهار ت های آموزشی و پژوهشی به کشورهای پیشتاز در این حوزه، کیفیت بروندادهای مراکز آموزشی و پژوهشی که از شهرت جهانی برخوردارند و برخی ویژگی های دیگر باعث اهمیت یافتن رقاب تپذیری در این حوزه شده است. از این رو ارزیابی و تضمین کیفیت عملکرد واحدهای آموزش عالی به عنوان گام مهمی به منظور دستیابی به رقاب ت پذیری، همواره در دستور کار سیاست پژوهان علم و فناوری بوده است. رصد تحولات جهانی ارزیابی آموزش عالی به منظور شناسایی روندها و رویدادهای این حوزه، گامی موثر در ارزیابی آموزش عالی ایران محسوب می شود. در این مقاله تلاش شده است تجربه کشورهای امریکا، دانمارک، ژاپن و پاکستان مورد بررسی قرار گیرد. در پایان با تکیه بر وجوه اشتراک مدل های ارزیابی این کشورها، مدلی به منظور ارزیابی آموزش عالی پیشنهاد شده اس ت . این مدل می تواند برای ارزیابی آموزش عالی ایران مورد توجه قرار گیرد.

آینده پژوهی, پیچیدگی, رصد, روند, بافتار اقتصادی، سیاسی, رقابت پذیری, ارزیابی نهادی