حمید امیدوار - معاون پژوهشی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور و عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر
حسین حیرانی - دانشجوی دکتری سیاستگذاری علم و فناوری؛ مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
سیدرضا رضوی پور - دانشجوی دکتری سیاستگذاری علم و فناوری؛ مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
ناصر باقری مقدم - دانشجوی دکتری سیاستگذاری علم و فناوری؛ مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور

موضوع پدافند غیرعامل به عنوان یکی از مهم ترین نیازهای راهبردی کشور در راستای افزایش امنیت و اقتدار ایران اسلامی در بین کشورهای جهان مورد توجه مقام معظم رهبری و نخبگان کشور است. یکی از ابزارهای اصلی پاسخگویی به این مهم شناسایی و انجام پژوهشهای مورد نیاز به منظور تحقق اهداف کلان کشور در حوزه پدافند غیرعامل است. بنابراین تعیین سازوکارهای پژوهشی به صورت کارا و هدفنمد موجب خواهد شد تا بهرهوری استفاده از منابع موجود افزایش یابد. در این راستا تلاش شده است تا در این مقاله تحلیل فرایندی از نظام پژوهش پدافند غیرعامل در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ارائه گردد. در گام نخست با استفاده از مطالعه تطبیقی نمونههای خارجی و داخلی، سازوکارهای نظامهای پژوهش در برخی از حوزههای کلیدی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. سپس بر اساس مطالعه ادبیات پدافند غیرعامل، اسناد بالادست و نتایج حاصل از مطالعه تطبیقی، فرایندهای اصلی و کلان نظام پژوهش پدافند غیرعامل شناسایی شدند. درنهایت با استفاده از مدل مستخرج از مطالعات تطبیقی، بازیگران و وظایف آنها در قالب نظام پژوهش پدافند غیرعامل شناسایی و درنهایت تواتر فعالیتهای آنها در قالب نمودارهای Swimlane تعریف و ترسیم شده است.

پدافند غیر عامل, نظام پژوهش, نگاشت فرایندهای پژوهشی, وزارت علوم، تحقیقات و فناوری