افسانه زارکوئی پور - دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، گروه روانشناسی، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران.
غلامرضا ثناگوی محرر - استادیار، گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد زاهدان، ایران. (نویسنده مسئول) r.sanagoo@iauzah.ac.ir
محمود شیرازی - دانشیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، گروه روان شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده پژوهش حاضر با هدف اثربخشی درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش بر درگیری تحصیلی و ناسازگاری رفتاری دانش آموزان دارای اضطراب امتحان انجام گرفت. پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان پایه هفتم پسر ناحیه ۲ مشغول به تحصیل شهر کرمان سال تحصیلی ۱۳۹۹- ۱۳۹۸ به تعداد ۱۵۰۰ نفر تشکیل داد. ۳۰ نفر از دانش آموزانی که نمرات اضطراب امتحان شان یک انحراف معیار بالاتر از میانگین بود، به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند و به صورت تصادفی ۱۵ نفر در گروه آزمایش و ۱۵ نفر دیگر در گروه کنترل جایگزین شدند. ابتدا پرسشنامه های پرسشنامه سازگاری رفتاری سینها و سینگ و پرسشنامه درگیری تحصیلی ریو به عنوان پیش آزمون در مورد هر دو گروه اجرا شد. سپس درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد به مدت ۲ ماه (۸ جلسه) در مورد گروه آزمایش اجرا شد. گروه کنترل هیچ گونه درمانی دریافت نکردند و در پایان از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل فرضیه ها از آزمون تحلیل کواریانس استفاده شده است. مقایسه گروه آزمایش با گروه کنترل نشان داد که درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش به طور معنی داری موجب کاهش درگیری تحصیلی و ناسازگاری رفتاری در دانش آموزان دارای اضطراب امتحان می شود (۰۱/۰≥p). با توجه به اثربخشی این بسته آموزشی پیشنهاد می شود در جهت بهبود درگیری تحصیلی و کاهش ناسازگاری رفتاری دانش آموزان دارای اضطراب امتحان استفاده گردد.

واژه های کلیدی: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد, درگیری تحصیلی, ناسازگاری رفتاری, اضطراب امتحان