سحر صادقی - دانشجوی دکترا، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
محمد یزدی - استاد گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
ایرج رسا - استاد گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
محمدرضا جانثاری - دانشجوی دکترا، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

کانسار زواریان در۶۰ کیلومتری جنوب غربی استان قم و در زون زمین شناسی ایران مرکزی قرار دارد. بر اساس شواهد صحرایی و مطالعات سنگ شناسی، کانی زایی طلا در سنگ های میزبان آندزیت و آندزیت بازالتی همراه با دگرسانی آرژیلیکی پیشرفته و آلونیتی شدن و به صورت رگچه های سیلیسی- اکسید آهنی صورت گرفته است. داده های ژئوشیمیایی نمونه های سنگی نشان می دهد که عیار متوسط طلا حدود ۹۸/۱ ppm است. کانه سازی در منطقه به دو شکل هیپوژن شامل کالکوپیریت، مگنتیت، پیریت، گالن، هماتیت وکالکوسیت و کانه سازی سوپرژن شامل کالکوسیت، کوولیت، گوتیت، لیمونیت، مالاکیت، کلریت، سریسیت و کائولینیت و سوپرژن صورت گرفته است. مهم ترین باطله های پرکننده فضای خالی شامل سیلیس و فلدسپار است. همراه با کانه سازی طلا دگرسانی های سیلیسی، پروپلیتیکی، سریسیتی، کربناتی، آرژیلیکی و آلونیتی شدن صورت گرفته است. سیالات درگیر کانی سازی طلای اپی ترمال زواریان شامل فازهای مایع، گاز و جامد هستند. مطالعه سیالات درگیر نشان داد که دمای همگنی آن ها بین ۱۳۸ تا ۳۸۳ درجه سانتی­گراد و میزان شوری آن ها بین ۸۷/۰ تا ۰۶/۴۴ درصد وزنی معادل نمک طعام تغییر می کند. چگالی سیالات درگیر در دامنه ۷۲/۰ تا ۱۶/۱ گرم بر سانتی­متر مکعب قرار دارند و حداقل عمق به دام افتادن میانبارهای سیال در محدوده مورد مطالعه حدودا ۹۰۰ متر برآورد شده است. نتایج تجزیه سیالات درگیر یک گستره دمایی و شوری متوسط با منشاء ماگمایی اختلاط یافته با سیالات دگرگونی و جوی را برای این سیالات گرمابی را نشان می دهد. با توجه به ویژگی های کانی شناسی، بافتی و ساختی کانسنگ، دگرسانی کمرسنگ و داده های سیالات درگیر و مقایسه آن با انواع کانسارهای اپی ترمال، محدوده زواریان در گروه ذخایر اپی ترمال سولفیداسیون بالا قرار می گیرد.

سیالات درگیر, کانسار اپی ترمال, کانی سازی طلا, زواریان, ایران مرکزی