احمدرضا صیادی اناری
محمد اسدپور
زیبا شعبانی
محمدحسین صیادی اناری

زمینه و هدف: آلاینده های دارویی یکی از مسائل حاد زندگی امروزی به شمار می آیند: بسیاری از محققین، به ویژه در کشورهای پیشرفته، وجود این آلاینده ها را حتی در آب آشامیدنی گزارش کرده اند و اثرات منفی آنها را بر محیط زیست و سلامت انسان گوشزد نموده اند. هدف از این مطالعه، بررسی برهمکنشی داروهای موجود در محیط زیست و اثرات آن بر سلامت جامعه است.   مواد و روش ها: برای انجام این تحقیق مروری، در موتور جستجوی Google scholar و پایگاه های Springer و Elsevier آلودگی های دارویی آب و خاک مورد بررسی قرار گرفت و مرتبط ترین و به روزترین منابع از جمله کتب و مقالات، مطالعه گردیدند . گزارش جامع دارویی شهرهای مختلف ایران نیز از مراکز مختلف جمع آوری گردید و برای قسمت پیشنهادات از اساتید فن کمک گرفته شد.   بحث و نتیجه گیری: مطالعات نشان می دهند که داروها در سطح وسیع از کارخانجات تولیدکننده دارو، داروهای تاریخ گذشته و اضافه بر نیاز بیماران، هم چنین داروهای مصرف شده توسط انسان و حیوان به محیط زیست وارد می شوند. داروهای مصرفی توسط انسان منبع اصلی آلودگی شناخته شده اند. به علت حلالیت بالای داروها، احتمال وجود آن ها در منابع آبی بسیار بیشتر است که متاسفانه تصفیه آب معمولی قادر به حذف این آلاینده ها نمی باشد و داروهایی که نیمه عمر بالایی دارند، به خصوص آنتی بیوتیک ها، تجمع می یابند و سبب مقاوم سازی بدن انسان و جهش میکروارگانیسم ها می شود که عواقب خطرناکی به دنبال دارد. اطلاعات بیشتر و کامل تری از اثرات زیست محیطی داروها برای درک بهتر چگونگی کاهش آلاینده ها، ارائه راه کارهای کاربردی حذف این آلاینده ها و جلوگیری از مقاومت دارویی ضروری به نظر می رسد.   واژه های کلیدی: آلاینده های دارویی، آلودگی زیست محیطی، مقاومت دارویی، سلامت انسان

Pharmaceuticals pollutions, Environment, Drug resistance, Public health, آلاینده های دارویی، آلودگی زیست محیطی، مقاومت دارویی، سلامت انسان