فاطمه محمدزاده - دانشجوی دکتری، گروه علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد، ایران.
محمدرضا اختصاصی - استاد گروه علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد، ایران.
سید زین العابدین حسینی - استادیار گروه علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد، ایران.
عبدالرسول نگارش - دانشجوی دکتری عمران آب، دانشگاه آزاد تهران جنوب، تهران، ایران.
محمد علایی - کارشناس ارشد علوم زمین، مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی، مشهد، ایران.

تامین آب شرب باکیفیت از مهم­ترین دغدغه­های جوامع امروزی محسوب می شود. استفاده از سیستم مناسب در توزیع عادلانه آب با به کارگیری استانداردهای لازم، بسیار ضروری است و طبیعتا نوع سیستم به کار گرفته شده، منجر به مقادیر متفاوت سرانه خواهد شد. امروزه نزاع بر سر منابع آب باکیفیت در مناطق خشک افزایش یافته است و دولت­ها را مجبور به استفاده از سیستم های جداگانه­ی آب شرب و بهداشتی نموده است. لزوم درک میزان مصرف اشخاص در قالب سرانه، لازمه­ طراحی صحیح شبکه­های توزیع آب شرب است که به طرق مختلف جمع آوری و تحلیل می­شود. محدودیت کیفی منابع آب زیرزمینی منطقه بجستان، منجر به اجرای طرح جداسازی آب شرب و بهداشت، با ایجاد ایستگاه های برداشت دولتی آب از سال ۱۳۹۳ شده است. این مقاله، باهدف برآورد مصرف سرانه شرب به روش پرسشگری انجام گرفته که با درنظر گرفتن ۳۷۸ نمونه و نمونه­گیری تصادفی در فواصل معین از هر جایگاه، محاسبه شده است. مقدار سرانه به دست آمده در حدود ۳ لیتر برآورد شده، اما مقدار آن در بافت­های مختلف دارای پراکنش متفاوت بوده و در فاصله­ ۵/۲-۵/۴ لیتر است که بیشترین مقدار آن در بافت ویلایی جدید و کمترین حد آن در بافت آپارتمانی است. هم چنین نتایج حاصل ازنظرسنجی این طرح و نیز مشکلات و پیامدهای اجرای آن نشان داد که در حدود ۰۳/۶۹ درصد از مردم، از آب این جایگاه ها برای مصرف آشامیدن و چای استفاده می­کنند که به عنوان ملاک تعیین سرانه است. بیشترین مشکلات جایگاه های برداشت نیز خرابی­های متعدد جایگاه ها و دشواری برداشت از آن­ها است که لزوم تجدیدنظر در برخی ساختارهای شبکه را می­طلبد.

آب آشامیدنی, سرانه, طرح جداسازی, پرسشگری