عذرا سادات خاتمیان - دانشگاه تربیت مدرس
سید علی محمد مدرس ثانوی - دانشگاه تربیت مدرس
فائز قناتی - دانشگاه تربیت مدرس
معرفت مصطفوی راد - دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس

به منظور بررسی عملکرد، اجزای عملکرد، صفات کیفی و برخی خصوصیات ریخت شناسی ۱۶ رقم کلزا، آزمایشی در سال زراعی ۱۳۸۸-۱۳۸۷ در مرکز تحقیقات کشاورزی اراک در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. اثر رقم روی عملکرد دانه و اجزای عملکرد، طول دوره گلدهی، طول دوره رشد، درصد پروتئین و روغن، گلوکوزینولات، اسید پالمتیک، اسید استئاریک، اسید اولئیک، اسید لینولئیک و اسید لینولنیک معنی دار بود. در این بررسی رقم Triangle بیشترین و رقم Anatol کمترین عملکرد دانه را داشتند. بیشترین درصد روغن در رقم SLM ۰۴۶ مشاهده شد، در حالی که بیشترین درصد پروتئین به رقم Lioness مربوط بود. کمترین میزان گلوکوزینولات در رقم  Talayeو بیشترین آن در ES Astrid مشاهده شد. تجزیه خوشه ای نشان داد که ژنوتیپ ها از نظر صفات کمی و کیفی به ترتیب در چهار و سه گروه قرار می گیرد. در گروه بندی صفات کمی رقم Anatol به تنهایی در یک گروه قرار گرفت، که دارای وزن هزار دانه و عملکرد دانه ی بسیار پایین و دوره گلدهی طولانی بود. در گروه بندی صفات کیفی، ارقام Billy،GKH ۳۰۵ ،  Anatolو SLM ۰۴۶ که یک گروه را به خود اختصاص دادند، درصد روغن و درصد اسید اولئیک بالایی داشتند و درصد اسید لینولئیک و میزان گلوکوزینولات در این ارقام پایین بود.

اسید چرب, اجزای عملکرد, کلزا, گلوکوزینولات