نرجس ملاشاهی - دانشگاه بیرجند
محمدحسین زرین کوب - دانشگاه بیرجند
سیدسعید محمدی - دانشگاه بیرجند
محمدمهدی خطیب - دانشگاه بیرجند

درحاشیه­ی دریاچه­ی هامون در جنوب باختری و شمال باختری زابل، در شرق ایران، برونزدهای پراکنده­ای از سنگ­های آتشفشانی جوان دیده می­شوند. شواهد میکروسکوپی و آنالیز شیمیایی این سنگ­ها را الیوین بازالت، بازالت تا تراکی بازالت معرفی می­کند. بافت­های غالب این سنگ­ها پورفیری، پورفیری میکرولیتی و حفره­ای است.  فنوکریست­ها بیشتر از الیوین، کلینوپیروکسن (دیوپسید) و کمی پلاژیوکلاز (بیشتر لابرادوریت) تشکیل شده­اند. بررسی­های تکتونوماگمایی سنگ­های مورد بررسی نشان می­دهد که این سنگ­ها در داخل صفحه­ی قاره­ای بلوک هلمند تشکیل شده و ماهیت آلکالن سدیک دارند. این سنگ­ها می­توانند محصول فرایند کششی رخ داده در خاور ایران پس از پایان فرایند فشارشی باشند. غنی­شدگی عناصر LREE نسبت به HREE  نشان می­دهد که ماگمای مادر احتمالا در درجه­های پایین ذوب بخشی از یک خاستگاه گوشته­ای گارنت لرزولیتی تشکیل شده است.

Petrology, tectonomagmatic, volcanic, alkaline, garnet lherzolitic, Hamun, Iran., سنگ شناسی؛ تکتونوماگمایی؛ آتشفشانی, قلیایی؛ گارنت لرزولیت؛ هامون؛ ایران.