افضل اکبری بلوطبنگان - MSc. Student, Department of Psychology and Educational sciences, Semnan University, Semnan, Iran
سیاوش طالع پسند - Ph.D. Associates Professor, Department of Psychology and Educational sciences, Semnan University, Semnan, Iran

زمینه و هدف: قلدری شکلی از آزار و اذیت های جسمی، جنسی و روانشناختی یک یا چند دانش آموز بر علیه دانش آموزان دیگر به صورت مکرر در یک دوره زمانی است. هدف از پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاس قلدری در دانش آموزان ابتدایی بود. روش کار: جامعه مورد مطالعه کلیه دانش آموزان ابتدایی شهر سمنان در سال تحصیلی۹۳-۹۲ بود. بدین منظور ۶۰۷ نفر دانش آموز مدارس ابتدایی شهر سمنان به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. همه آنها مقیاس قلدری هارتر، قلدری ایلی نوی و پرسشنامه انگیزش تحصیلی هارتر را تکمیل کردند. داده ها در چارچوب دو نظریه کلاسیک آزمون و نظریه سوال- پاسخ تحلیل شدند. تحلیل عاملی اکتشافی، همبستگی سوال- نمره کل و تحلیل اعتبار برای بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاس قلدری هارتر اجرا شد. از مدل پاسخ مدرج سامی جیما برای برازندگی داده ها و تحلیل استفاده شد. نتایج: یافته ها نشان داد مقیاس قلدری هارتر از یک عامل اشباع شده است. اعتبار مقیاس قلدری هارتر با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ ۷۴/۰ بدست آمد. مقیاس قلدری هارتر با غیبت از مدرسه رابطه مثبت و معنادار و با انگیزه تحصیلی، پیشرفت تحصیلی و نمره انضباط رابطه منفی و معناداری نشان داد. داده های پاسخ سوال های مقیاس هارتر با مدل سامی جیما برازندگی مناسبی داشت و تابع آگاهی آزمون نشان داد که بیشترین آگاهی آزمون در دامنه ۸/۰- تا ۲/۲+ پیوستار ویژگی است. نتیجه گیری: نسخه فارسی پرسشنامه قلدری هارتر (Bullying Behavior Scale) در جامعه دانش آموزان از خصوصیات روانسنجی قابل قبولی برخوردار است و می توان از آن به عنوان ابزاری معتبر در پژوهش های روانشناختی استفاده کرد.

Scale bullying, Harter’s bullying, Validity, Reliability, مقیاس قلدری, قلدری هارتر, روایی, اعتبار