حمیدرضا صفا بخش - مرکز تحقیقات انتقال خون، موسسه عالی آموزشی و پژوهشی طب انتقال خون و پایگاه منطقه ای آموزشی انتقال خون مشهد
غریب کریمی - مرکز تحقیقات انتقال خون, موسسه عالی آموزشی و پژوهشی طب انتقال خون تهران
حسین حاتمی - دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

زمینه و هدف: ویروس لنفوتروپیک سلول T انسانی( HTLV-I ) عامل دو بیماری مهم لوسمی لنفومای سلول T بالغین (ATL) و بیماری پاراپارزی اسپاستیک تروپیکال ( HAM/TSP ) می باشد. راه­های انتقال آن از مادر به فرزند، تماس جنسی و انتقال خون می­باشد. تامین سلامت خون از وظایف اصلی سازمان انتقال خون می­باشد. با توجه به اینکه مشهد در منطقه آندمیک آلودگی قرار دارد، بررسی پیوسته میزان شیوع آلودگی به این ویروس در اهداکنندگان و پایش مداوم تغییرات آن اهمیت دارد.   روش کار: در این مطالعه توصیفی- مقطعی کلیه اهداکنندگان پایگاه انتقال خون در شهر مشهد در سال­های ۱۳۸۸ و ۱۳۸۹ مورد مطالعه قرار گرفتند. اهداکنندگانی که به طریق الایزا و تایید با روش وسترن بلات از نظر آلودگی به HTLV-I سرم مثبت بودند به عنوان افراد آلوده و گروهی از اهداکنندگان سالم به عنوان گروه شاهد در نظر گرفته شدند. یافته­ها وارد نرم افزار SPSS۱۷ شد و آنالیز گردید.   نتایج: از تعداد ۱۶۵۸۶۰ اهداکننده خون، ۴۳۲ نفر براساس پاسخ نهایی وسترن بلات، آلوده به ویروس HTLV-I بودند. شیوع کلی آلودگی در سالهای ۸۸ و ۸۹ به ترتیب ۲۵/۰% و ۲۶/۰% محاسبه شد. همچنین بین متغیرهای سن، جنس، وضعیت تاهل، دفعات اهدای خون و سطح تحصیلات با مثبت بودن سرم اختلاف معنی دار وجود داشت.   نتیجه گیری: بهبود روش­های انتخاب اهداکنندگان و غربالگری آزمایشگاهی باعث روند نزولی میزان شیوع آلودگی در اهداکنندگان شده است. با توجه به فراوانی کمتر آلودگی در اهداکنندگان مستمر، افراد با سن پایین تر و دارای تحصیلات بالاتر، انتخاب اهداکنندگان خون ازمیان این گروههای جمعیتی تاکید می شود.

HTLV-۱, Blood Donors, Seroprevalence, Mashhad, HTLV-I, اهداکنندگان خون, شیوع سرمی, مشهد