زهرا مکی - گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران

زمینه و هدف : از آنجایی که هوای پاک یکی از عناصر اساسی جهت بقای انسان می باشد و حفظ هوای پاک و محفوظنگه داشتن آن از وظایف بشر است در این عصر یکی از معضلات شهرهای صنعتی و بزرگ جهان آلودگی هوا می باشد.یکی از منابع تولید آلاینده های هوا کارخانجات و مراکز تولیدی صنعتی می باشند. اثرات آلاینده های هوا در هر جوامعیچه توسعه یافته و چه توسعه نیافته همواره وجود دارد. چرا که اثرات سوء بهداشتی آلاینده های هوا (مشکلات ریوی،سرطان ریه، تشدید برخی بیماری ها، مسمومیت و...)، اقتصادی (بارش باران اسیدی در نتیجه تخریب تجهیزات و وسایل)،اجتماعی (اختلال در کار و فعالیت های روزمره) و زیست محیطی (آسیب به پوشش گیاهی، تغییر خصوصیات فیزیکی وشیمیایی خاک و آب، از بین رفتن محصولات (مشکلات ظاهری، اختلال در عملکرد های گیاهی) و روانی غیرقابل انکاراست. بدین ترتیب بایستی تکنیک ها و روش های کنترل آلاینده های خطرناک مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گیرند تاتمهیدات لازم با توجه به هزینه اثربخش بودن یک فرایند، عدم آلودگی ثانویه (دوستدار محیط زیست)، راندمان بالا درحذف مواد، با صرفه اقتصادی بودن و...به کار گرفته شود. هدف از مطالعه حاضر مروری بر مطالعات پیشین درباره رو شهای به کار گرفته شده جهت کاهش آلایندههای سمی هوا در شهرهای صنعتی و بررسی اثربخشی روشهای منظور در متونبرگرفته از پایگاه های اطلاعاتی Google Scholar ، SID ، SCOPUS ، Science Direct است .مواد و روش ها : مطالعه حاضر مروری بر تحقیقات گذشته است. جمع آوری داده ها از طریق جستجوی مقالات درپایگاه های اطلاعاتی در بازه زمانی ۲۰۲۲ _ ۲۰۱۰ صورت پذیرفت پس از جستجو و گردآوری ۵۸ مقاله مرتبط با موضوع وهدف یافت شد، سپس با بررسی چکیده و عناوین آنها مراجع حاضر گزینه شدند و داده های مورد نظر استخراج و موردتجزیه تحلیل قرار گرفتند.نتیجه گیری : با بررسی مطالعات پیشین مرتبط با عنوان مدنظر مشخص شده است بهینه و به روزرسانی کردن فرآیند هایتولید در صنایع (بهبود کیفیت و شرایط تولید)، به کارگیری فناوری های پیشرفته استفاده از دستگاه ها و تجهیزات جهتکنترل آلودگی هوا مانند فیلتر و تهویه موضعی مکش، استفاده از انرژی های پاک، با توجه به پیامدهای جبران ناپذیراقتصادی اجتماعی و زیست محیطی آلاینده ها می توانند به کاهش انتشار آلاینده های خطرناک هوا کمک بسزایی داشتهباشند. در نتیجه پرداختن به موضوع مورد مطالعه که بررسی روش های کاهش آلاینده های شهرهای صنعتی می باشد، میتواند از جنبه انتخاب فرایند کاراتر با توجه به خصوصیات فرآیند، معایب، مزایا، احتیاجات و همچنین شرایط و امکاناتمنطقه، صنعت مد نظر، سرمایه، امکان استفاده و بهره وری از فرآیند، بسیار موثر و مفید واقع شود همچنین در نتیجه مقایسهو بررسی روش های ذکر شده میتوان از یک فرآیند هیبریدی جهت نیل به راندمان حذف بالاتر و دست یافتن به نتایجامیدوارانه بهره مند شد.

کاهش آلاینده، هوا، آلاینده، آلاینده صنعتی، شهر صنعتی، NOx ، SOx ، CO ، ذرات معلق