مجتبی پناهی - دانشجوی دکتری، گروه اقتصاد، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
زهرا دهقان شبانی - دانشیار گروه اقتصاد، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران. (مسوول مکاتبات)

زمینه و هدف: امروزه یکی از مهم ترین مشکلات محیط زیست گرمایش جهانی و تغییرات اقلیمی است. از دیدگاه روان‎شناسان اجتماعی و اقتصادانان رفتاری، مشکلات محیط زیست بیشتر رفتاری و فرهنگی است تا حاصل رشد تکنولوژی و صنعتی شدن جوامع باشد. یکی از مهم ترین علل مشکلات تغییرات اقلیمی وجود خطاهای شناختی، یا عدم همخوانی و هماهنگی بین ارزش های افراد، سازمان ها و نهادها در رابطه با محیط زیست و رفتارهای واقعی آن ها نسبت به محیط زیست است. بنابراین در این مطالعه به بررسی تاثیر خطاهای شناختی اثر قالب بندی که شامل دو قالب سود یا زیان و قالب فاصله است، بر مسائل تغییرات اقلیمی پرداخته شده است. روش بررسی:  از روش نیمه آزمایشی برای پاسخ به سوالات استفاده شده و  اطلاعات مورد نیاز به صورت میدانی و از طریق پرسشنامه جمع آوری شده است. جامعه آماری متشکل از ۲۸۰ نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز در سال ۱۴۰۰ بوده که با استفاده از نمونه گیری تصادفی و فرمول کوکران، نمونه مورد نظر ۱۶۰ نفر انتخاب شده است. یافته ها: نتایج به دست آمده حاکی از آن است که در رابطه با قالب نتیجه، زمانی که اطلاعات در قالب ضرر در اختیار افراد قرار گرفته، شرکت کنندگان نگرانی بیشتری نسبت به مسائل تغییرات اقلیمی از خود نشان می دهند، بنابراین تمایل بیشتری به تغییر رفتار خود در جهت بهبود شرایط اقلیمی موجود داشته و در قالب فاصله نیز، شرکت کنندگان نسبت به تغییرات اقلیمی قالب محلی نگرانی بیشتری نشان داده اند. بحث و نتیجه گیری: طراحی سیاست هایی در قالب تلنگر، می تواند افراد جامعه را متوجه خطاهای شناختی در حوزه تغییرات اقلیمی نماید و رفتار آن ها را در جهت کاهش تغییرات اقلیمی هدایت کند.

گرمایش جهانی, اقتصاد رفتاری, خطاهای شناختی, اثر قالب بندی