ایمان همایون نژاد - استادیار، گروه کشاورزی دانشگاه پیام نور(PNU)، تهران، ایران. (مسوول مکاتبات)
امیرحسام حسنی - استاد، گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی-واحد علوم و تحقیقات تهران.
اکرم الملوک لاهیجانیان - دانشیار،گروه مدیریت محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی-واحد علوم و تحقیقات تهران.

زمینه و هدف : آب دریاچه ها و مخازن در مناطق معتدله در برخی از فصول دچار لایه بندی حرارتی می شود و بررسی چگونگی مدل لایه بندی و زمان آن می تواند امکان طراحی یک الگوی مناسب برای مدیریت کیفی آب و حتی پایش را فراهم آورد. این پژوهش با هدف تعیین تغییرات دما در ترازهای مختلف آب و مدل حرارتی مخزن شماره یک چاه نیمه زابل جهت مدیریت بهینه این منبع با ارزش انجام گرفت. روش بررسی: مطالعه به صورت توصیفی تحلیلی از طریق تعیین ایستگاه نمونه برداری و برداشت آب از ۸ عمق مختلف آب (از سطح آب تا عمق ۱۵ متری) از مهر ۹۴ تا مهر ۹۵ طی ۱۲ ماه بصورت ماهیانه انجام شد. به همراه دما فاکتورهایDO،EC ، TDS و PH در اعماق مختلف مخزن نیز بررسی گردید. در نهایت از تحلیل های آماری چند متغیره برای تفسیر مجموعه داده ها استفاده شد. یافته ها: لایه بندی حرارتی در چاه نیمه از اوایل بهار در اردیبهشت ماه آغاز می گردد و تقریبا در هر سال تا اوایل آبان به مدت ۶ ماه ادامه می یابد این پدیده در اواسط تابستان و تیرماه به شدیدترین حالت خود می رسد. لایه بندی با شروع فصل پاییز بدلیل تغییرات اقلیمی از بین رفته و مخزن همگن می گردد. بحث و نتیجه گیری: فاکتورهای کیفی در این مخزن تحت تاثیر لایه بندی تغییر می کنند اما میانگین آنها در مقایسه با استانداردهای جهانی مناسب بوده و آب مخزن قابلیت کاربری آشامیدنی را دارد. در راستای مدیریت کیفی این منبع باید گفت برداشت آب در بهار و  بخصوص تابستان از ترازهای مختلف آب، کیفیت های متفاوتی را در اختیار مصرف کننده  قرار می دهد و هرچقدر عمق برداشت به بستر نزدیک تر گردد کیفیت آب بدست آمده پایین تر است. اما کیفیت آب در اعماق مختلف دریاچه در پاییز و زمستان تقریبا یکسان و نزدیک بهم است.

چاه نیمه شماره یک, لایه بندی حرارتی, کیفیت آب