حیدر حیدری - کارشناسی ارشد حسابداری، دانشگاه مازندران

بررسی تاریخ تحولات اقتصادی کشورهای اسلامی، به ویژه ایران، نشان می دهد که شرط نخست موفقیت بلندمدت موسسات ونهادهای اقتصادی در سازگاری آنها با اعتقادات و فرهنگ اسلامی است. طی صد سال گذشته، نهادها، روش ها و ابزارهای مختلفمالی از مغرب زمین وارد کشورهای اسلامی شده و خیلی از آنها برای زمان کوتاهی، درخشش خوبی نیز داشته است اما بعد ازروشن شدن ماهیت آنها، تنها آن گروه که با باورها و فرهنگ دینی مردم سازگار بود ماندگار و بقیه دچار مشکل شد و به ضعفگرایید. موضوع ابزارهای مالی نیز از این قاعده کلی مستثنی نبود؛ تثبیت و گسترش بازار اوراق سهام و استقبال نکردن مردم از اوراققرضه، شاهد گویای این مطلب است. شرط دوم موفقیت، پیروی آنها از اصول و معیارهای اقتصادی است. تجربه نشان میدهد کهتنها آن گروه از ابزارها و روش های معاملی موفق است که با شاخص های خرد و کلان اقتصادی سازگار باشد. بدین منظور، بعداز اجرای موفق ایده بانکداری بدون ربا در خیلی از کشورهای اسلامی، دانشمندان مسلمان به فکر طراحی ابزارهای مالی اسلامینیز افتادند و بدین منظور مطالعات گسترده ای روی عقود شرعی و قابلیت آنها برای ابزارسازی صورت گرفت.

ریسک، نظام مالی، اقتصاد اسلامی