امیرمحمد عسکری تنها - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه پرتوپزشکی، دانشکده علوم پایه، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران.
فتانه تقی زاده فرهمند - دانشیار، گروه فیزیک، دانشکده علوم پایه، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران

هدف: تشخیص سریع و درست بیماری در بسیاری از موارد اهمیت بسزایی دارد. در تصویربرداری پزشکی با اشعه ایکس بدون دسترسی به داخل اندام های بدن، پزشک به معالجه بیمار می پردازد. لذا، باید شرایط استاندارد رعایت گردد تا مزایای استفاده از اشعه ایکس بیشتر از مضرات آن باشد. از آنجایی که در حال حاضر حضور کادر درمان در مراکز تصویربرداری یک امر ضروری است، بنابراین، به دلیل قرارگیری مداوم در برابر خطرات ناشی از اشعه ایکس، آسیب پذیر هستند. ارزیابی میزان خطر مستلزم تعریف پارامترهای موثر بوده که همراه با عدم قطعیت می باشند. در این راستا، هدف پژوهش حاضر ارزیابی مضرات اشعه ایکس در تشخیص و درمان در پزشکی به کمک منطق فازی است.مواد و روش ها: در این پژوهش با به کارگیری روش فازی، و به کمک ابزار گرافیکی نرم افزار متلب و تعیین چهار پارامترهای ورودی و یک پارامتر خروجی مناسب و با تعیین قوانین توسط فرد خبره و سیستم استنتاج فازی ممدانی، مضرات اشعه ایکس برای فرد مراجعه کننده و کادر درمان جهت تصویربرداری بررسی شد.یافته ها: بررسی داده های شش مرکز تصویربرداری پزشکی منتخب در شهرهای مختلف ایران نشان داد که همه این مراکز در گستره متوسط آسیب پذیری از خطرات تابش اشعه ایکس قرار دارند.نتیجه گیری: به نظر می رسد وزارت بهداشت و درمان در خصوص ایمنی و حفاظت در مراکز پزشکی باید مراقبت های بیشتر، مستمر و جدی تری انجام دهد. باید نکات ایمنی به طور کامل رعایت گردد، در غیر این صورت در درازمدت برای کادر درمان مشکلات مواجه با تابش اشعه ایکس اتفاق خواهد افتاد.

اشعه ایکس, تصویربرداری, منطق فازی, خطرات, درمان