نعمت الله عزیزی - سازمان آموزش فنی و حرفه ای
حاتم ملکی - آموزش فنی و حرفه ای کشور - ستاد
محمد جعفری - آموزش فنی و حرفه ای کشور - ستاد
حمید فلاحی - آموزش فنی و حرفه ای کشور - ستاد

هدف از این پژوهش، ارزیابی اثربخشی آموزش­های فنی وحرفه ای و بررسی نقش آن در بهبود وضعیت زندگی زندانیان و کاهش تکرار جرم بود. پژوهش ازلحاظ هدف، کاربردی؛ و ازلحاظ شیوه گردآوری داده ها، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه ی زندانیان شرکت کننده در دوره­های آموزش فنی وحرفه ای سال ۱۳۹۳ است که نمونه ای به حجم ۲۴۶ نفر از آن ها به شیوه تصادفی ساده، انتخاب و موردمطالعه قرار گرفت. اثربخشی دوره­های فنی وحرفه ای بر اساس الگوی کرک پاتریک در سه سطح واکنش، یادگیری و تغییر رفتار انجام گرفت. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ارزشیابی کرک پاتریک (۱۹۶۶) و پرسشنامه محقق ساخنه برای ارزیابی وضعیت زندگی زندانیان و کاهش تکرار جرم بود. روایی پرسشنامه­ها ، با استناد به نظر متخصصان مورد تایید قرار گرفت و پایایی آن­ها با استناد به ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب (۹۰/.)، (۸۰/.) و (۷۸/.) محاسبه شد. جهت بررسی سوالات پژوهش از آزمون  t تک نمونه­ای و جهت بررسی فرضیات پژوهش از مدل معادلات ساختاری (SEM) استفاده شد. درمجموع نتایج نشان داد دوره­های آموزش فنی وحرفه ای برگزارشده در زندان بر اساس سه سطح کرک پاتریک (واکنش، یادگیری، تغییر رفتار) در سطح مطلوبی قرار داشت و آموزش­های فنی وحرفه ای نیز موجب بهبود وضعیت زندگی زندانیان شده و از تکرار جرم جلوگیری می­کند. همچنین می توان با رفع نواقصی همچون کمبود وسایل و امکانات، عدم نیازسنجی، عدم توجه مسئولین، صدور به موقع گواهینامه به اثربخش­تر کردن این دوره­ها کمک کرد.

Technical and vocational education, course effectiveness evaluation, improvement of living conditions, reduction of crime, آموزش فنی وحرفه ای, ارزیابی اثربخشی دوره, بهبود وضعیت زندگی, کاهش تکرار جرم