سیامک قاسمی - کارشناسی ارشد پرستاری، سرپرستار بخش ICU
عزت آب باریکی - کارشناسی ارشد پرستاری، سوپروایزر آموزش بیمارستان فیروزگر

با شیوع ناگهانی کووید-۱۹، سیستم های بهداشتی درمانی دنیا را با چالش های متعددی روبرو کرد. پاندمی کرونا، منجر به فراگیر شدن و رونق یافتن آموزش الکترونیک در سراسر کشور شد. اجرای آموزش الکترونیک، به دلیل خصوصیات ویژه ای از قبیل قابل استفاده بودن در تمام ساعات شبانه روز، کاهش زمان هدر رفته، کاهش هزینه ها و افزایش بهره وری، ایجاد انگیزه در پرسنل، داشتن ارتباط بیشتر با فراگیران و کنترل بهتر آنها، فراهم شدن امکانات کار گروهی در محیط های چندرسانه ای و کنفراس های الکترونیکی، پوشش مکانی و زمانی مناسب برای پاسخ گویی به خیل عظیم متقاضیان آموزش و مزایای بی شمار دیگر می باشد. با وجود محدودیت های برگزاری کلاس های حضوری در دوران پاندمی کرونا، نیاز به راهکارهایی اجرای آموزش های مورد نیاز پرسنل و استانداردهای اعتباربخشی و پروتکل های ارائه شده این بیماری نو ظهور در بیمارستان فیروزگر به عنوان یکی از مراکز اصلی ارائه دهنده خدمت به بیماران کرونایی دیده می شود. از این رو به بررسی آموزش الکترونیک و آموزش حضوری در سال ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ پرداخته شد.داده های پرسنل بیمارستان فیروزگر شرکت کننده در کلاس های برنامه ریزی شده واحد آموزش در سال ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ تحلیل شدند. درسال ۱۳۹۸ قبل از کرونا، کلاس های حضوری بودند و درسال ۱۳۹۹ کلاس ها در بستر آموزش الکترونیک، نرم افزارBigbluebutton انتخاب شد و آزمون ها به صورت الکترونیک و در بستر گوگل فرم انجام شد و تحلیل با نرم افزار اکسل برنامه نویسی شده انجام شد. شاخص های اعتباربخشی و نظرات مورد ارزیابی قرار گرفت.نتایج داده های آموزش سال ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ نشان داد سرانه آموزش در سال ۱۳۹۸، ۵۰۵ شرکت کننده در مجموع ۲۹ کلاس و در سال ۱۳۹۹، ۳۱۲۵ شرکت کننده در مجموع ۲۶ کلاس برگزار شده حضور داشتند. سرانه آموزش نفرساعت نسبت به سال قبل (کلاس حضوری) افزایش یافت (۳۷۲۶ نفر ساعت سال ۹۸ در مقابل ۱۸۸۹۸ نفر ساعت سال ۹۹). از نظر رضایتمندی پرسنل به برگزاری کلاس آنلاین ۹۸% موافق بودند. از نظر اثربخشی مورد انتقاد بسیاری از پرسنل بود درحالیکه اثربخشی نسبت به سال گذشته بیشتر شده بود (۱۹% در مقایسه ۳۱%). مشکلات آموزش آنلاین از دید پرسنل به ترتیب: سرعت پایین اینترنت، ساعت برگزاری کلاس، عدم حضور فعال در کلاس، قطعی گهگاهی صدا عدم اجرایی بودن نرم افزار برگزاری کلاس در بعضی از مدل های گوشی همراه، عدم شیوایی کلام در برخی از اساتید و مدرسین بوده است.با توجه به نتایج با بکارگیری آموزش آنلاین می تواند روی شاخص های ملی آموزش اثر مثبتی داشته باشند. افزایش نسبت پرستاران آموزش دیده بخش به کل پرستاران شاغل در همان بخش، افزایش اثربخشی آموزش به کارکنان و درصد آموزش پرسنل جدیدالورود آموزش دیده و افزایش رضایتمندی پرسنل می باشد. کلاس های آنلاین با افزایش ظرفیت حضور در کلاس، کاهش ترددهای غیرضروری، آگاهی و اطلاع رسانی جمعی و امکان شرکت پرسنل استعلاجی مبتلا به کرونا فرصت مناسبی را برای آموزش ایجاد می کند. با این وجود استفاده همزمان آموزش آنلاین و حضوری براساس محتوی درس توصیه می شود.