مریم طهرانی پور - Assistant Professor, Department of Biology, Islamic Azad University, Mashhad Branch, Mashhad, Iran
مهتاب ملاشاهی - Animal Biologist
بی بی زهرا جواد موسوی - MSc in Animal Biologist

زمینه و هدف : به دنبال قطع عصب یا کمپرسیون، مرگ جسم سلولی نورون های حرکتی نخاع اتفاق می افتد. قطع عصب از جمله عواملی است که باعث تخریب جسم سلولی نورون های شاخ قدامی نخاع می شود. گونه Prosopis Farcta از خانواده Leguminosae و زیرخانواده Mimosaceae است. این مطالعه به منظور تعیین اثر عصاره اتانولی غلاف گیاه جغجغه (Prosopis Farcta) بر دانسیته نورون های شاخ قدامی پس از قطع عصب نخاعی موش صحرایی انجام شد. روش بررسی : این مطالعه تجربی روی ۳۰ سر موش صحرایی نر نژاد ویستار ۳ ماهه با وزن تقریبی ۳۵۰-۳۰۰ گرم انجام شد. از غلاف گیاه جغجغه عصاره الکلی به روش سوکسله تهیه شد. موش ها به طور تصادفی به ۵ گروه ۶ تایی شامل گروه A (کنترل)، گروه B (کمپرسیون)، گروه C (کمپرسیون + تیمار با عصاره الکلی غلاف گیاه جغجغه mg/kg/bw ۲۵)، گروه D (کمپرسیون + تیمار با عصاره الکلی غلاف گیاه جغجغه mg/kg/bw ۵۰)، گروه E (کمپرسیون + تیمار با عصاره الکلی غلاف گیاه جغجغه mg/kg/bw ۷۵) تقسیم شدند. بعد از بیهوش کردن موش ها، عضله ران در محل عصب سیاتیک باز شد و عصب سیاتیک تحت کمپرسیون شدید قرار گرفت. سپس عضله و پوست بخیه زده شد. در دو هفته اول بعد از کمپرسیون به گروه های تیمار عصاره الکلی غلاف گیاه جغجغه با دوزهای ۲۵، ۵۰ و ۷۵ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن به صورت داخل صفاقی تزریق (هر هفته یک تزریق) شد. بعد از گذشت ۲۸ روز از کمپرسیون، موش ها تحت متد پرفیوژن قرار گرفتند و از نخاع قسمت کمری نمونه برداری شد. بعد از مراحل بافتی از نمونه ها، برش های سریالی ۷ میکرونی تهیه شد و با تولوئیدین آبی رنگ آمیزی و عکسبرداری شد. دانسیته نورونی موتونورون های آلفای شاخ قدامی نخاع، در تمام گروه ها با روش دایسکتور شمارش شد. داده ها با استفاده از نرم افزار Minitab و آزمون های آماری ANOVA و t- test تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها : دانسیته نورونی در گروه کمپرسیون (۲۹.۷±۶۲۸) نسبت به کنترل (۳۵.۳±۱۵۶۲) کاهش معنی داری نشان داد (P<۰.۰۵). دانسیته نورون ها در گروه C ۱۰۷۰±۹۱ نسبت به گروه کمپرسیون افزایش معنی داری نشان داد (P<۰.۰۵). همچنین دانسیته نورون ها در گروه D ۱۱۱۷±۶۲.۸ و گروه E ۱۶۶۹±۸۶.۵ نسبت به گروه کمپرسیون افزایش معنی داری داشت (P<۰.۰۵). نتیجه گیری : نتایج این مطالعه نشان داد که عصاره اتانولی غلاف گیاه جغجغه باعث افزایش دانسیته نورونی شاخ قدامی نخاع پس از قطع عصب نخاعی در موش صحرایی می گردد.

Prosopis farcta plant, Sciatic nerve, Spinal cord, Rat, گیاه جغجغه, عصب سیاتیک, نخاع, موش صحرایی