محمدحسین تقدیسی - Associate Professor, Department of Health Education and Health Services, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
محبوبه برهانی - Master of Health Education, Health Center of Minoodasht City, Golestan University of Medical Sciences, Minoodasht, Iran
مهناز صلحی - Assistant Professor, Department of Health Education and Health Services, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
محمداسحاق افکاری - Assistant Professor, Department of Health Education and Health Services, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
فاطمه حسینی - Academic Instructor, Department of Biostatistics, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran

زمینه و هدف : مشکلات ناشی از بیماری دیابت دارای اثرات مستقیم و غیرمستقیم بر کیفیت زندگی بیماران دیابتی است و با افزایش مشکلات ناشی از این بیماری کیفیت زندگی  نیز کاهش می یابد. این مطالعه به منظور تعیین اثر برنامه آموزشی بر اساس الگوی precede در ارتقاء کیفیت بیماران دیابتی نوع ۲ انجام شد. روش بررسی : این مطالعه مداخله ای نیمه تجربی از نوع قبل و بعد روی ۷۸ نفر از بیماران دیابتی نوع ۲مراجعه کننده به کلینیک دیابت شهرستان مینودشت طی ماه های خرداد لغایت شهریور سال ۱۳۸۸ انجام شد. طراحی برنامه آموزشی بر اساس مراحل الگوی precede و محتوی آموزشی بر اساس نیازهای آموزشی بیماران تدوین گردید. قبل از اجرای مداخله آموزشی پرسشنامه کیفیت زندگی WHOQOL-BREF و پرسشنامه براساس سازه های الگوی precede برای بیماران دیابتی نوع ۲ تکمیل گردید. بیماران و خانواده آنها و کارکنان بهداشتی مداخله موردنظر را دریافت نمودند و پس از چهار هفته میزان تاثیر برنامه آموزشی بر اساس الگوی precede بر کیفیت زندگی بیماران با استفاده از پرسشنامه استاندارد کیفیت زندگی تعیین شد. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-۱۶ و آزمون تی زوج تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها : میانگین نمره کل کیفیت زندگی افراد مورد مطالعه پیش از مداخله آموزشی ۱۱.۳۵±۸۰.۳۹ بود و پس از مداخله آموزشی به ۸.۳۱±۸۱.۳۵ افزایش یافت؛ اما این تفاوت از لحاظ آماری معنی داری نبود. یافته های حاصل در ابعاد مختلف کیفیت زندگی نشان داد که اختلاف معنی داری در ابعاد سلامت جسمانی (P<۰.۰۵) ، ارزیابی بیماران از کیفیت زندگی خود (P<۰.۰۰۱) و ارزیابی از سلامت خود (P<۰.۰۰۱) قبل و بعد از مداخله آموزشی وجود داشت. نتیجه گیری : این مطالعه نشان داد که آموزش بیماران دیابتی نوع ۲ براساس الگوی precede سبب افزایش بعد جسمانی کیفیت زندگی و ارزیابی بیماران نسبت به وضیت سلامت و کیفیت زندگی می گردد.

PRECEED model, Quality of life, TypeII diabetes, الگوی proceed, کیفیت زندگی, دیابت نوع ۲