آذرمیدخت محمدی
امید شکری
مژگان سپاه منصور

زمینه: به طورکلی مطالعات انجام شده در قلمرو فریبکاری تحصیلی بر درک عوامل فردی و بافتاری اثرگذار بر این پدیده رایج مبتنی هستند. بنابراین، مطالعه حاضر با هدف آزمون نقش واسطه ای ارزیابی های شناختی در رابطه رگه های شخصیتی و فریبکاری تحصیلی- به مثابه یک رفتار تحصیلی غیراخلاقی- در دانشجویان انجام شد. روش: مطالعه حاضر توصیفی - همبستگی است، که از جامعه دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی، ۳۰۰ دانشجو (۱۴۲ پسر و ۱۵۸ دختر) با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به فهرست پنج عامل بزرگ، نسخه تجدید نظر شده مقیاس ارزیابی استرس و مقیاس فریبکاری تحصیلی پاسخ دادند. برای آزمون مدل مفروض از روش مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که رابطه روان آزرده گرایی با فریبکاری تحصیلی مثبت و معنادار؛ رابطه پذیرش با فریبکاری تحصیلی منفی و غیرمعنادار؛ رابطه سازگاری و وظیفه شناسی با فریبکاری تحصیلی منفی و معنادار و رابطه برون گرایی با فریبکاری تحصیلی منفی و غیرمعنادار بود. همچنین، رابطه ارزیابی مبتنی بر تهدید با فریبکاری تحصیلی مثبت معنادار و رابطه ارزیابی چالشی با فریبکاری تحصیلی منفی و غیرمعنادار بود. نتایج نشان داد که مدل مفروض واسطه مندی نسبی ارزیابی مبتنی بر تهدید در رابطه رگه های شخصیتی و فریبکاری تحصیلی برازش قابل قبولی با داده ها داشت. نتیجه گیری: از یک سوی، نتایج پژوهش حاضر از نقش تعیین کننده رگه های شخصیتی در پیش بینی فریبکاری تحصیلی دانشجویان حمایت می کند و از دیگر سوی، این نتایج نشان می دهد که بخشی از واریانس مشترک بین دوایر مفهومی رگه های شخصیتی و فریبکاری تحصیلی، نتیجه الگوی تغییرپذیری در مقادیر متغیر ارزیابی های شناختی است.

Big five personality traits, Cognitive appraisal processes, Academic cheating, Academic unethical behaviors, پنج رگه بزرگ شخصیت, فرایندهای ارزیابی شناختی, فریبکاری تحصیلی, رفتارهای تحصیلی غیراخلاقی