شیوا نویدی
فریبرز قریب

کواترنری بخشی از تاریخ تکوین زمین است که تا دو میلیون سال پیش را در بر می گیرد. این زمان زمین شناسی در ایران نیازمند پژوهش های اساسی است. لذا، بررسی رسوبات آبرفتی یکی از ارکان اساسی در این زمان و بسیار حائز اهمیت است. در این پژوهش سعی شده تا ویژگی های این نهشته ها در جنوب بلندی های البرز، باختر شهر کرج و خاور آبیک بررسی شود. برای بررسی نهشته های منطقه، ۳۴ ایستگاه مشخص و نمونه برداری شد. نمونه ها از رخنمون های طبیعی و ترانشه های حاصل از راه سازی، ساختمان سازی و شبکه های نصب لوله فاضلاب برداشت شده است. مطالعات روی نمونه های برداشت شده انجام شد، شامل دانه بندی، تعیین لیتولوژی، مورفوسکوپی دانه ها، آزمایش پراش اشعه ایکس (XRD)، جورشدگی، گردشدگی و کج شدگی. نتایج به دست آمده به شکل جداول و نمودارهای گوناگون آمده است. در نهایت، با استفاده از نتایج بررسی های صحرایی و آزمایشگاهی، جهت جریان های دیرینه در محل نهشته های شمال خاوری- جنوب باختری منطقه مورد مطالعه مشخص شده است. مطابق آزمایش های انجام شده بیش از ۵۰ درصد نهشته ها در رده گراول ماسه ای گلی قرار دارد که نشان دهنده سهم بزرگ مواد دانه درشت در اندازه گراول در نهشته های مورد بررسی است که بیانگر نزدیکی نهشته ها به منشا خود است. همچنین، جورشدگی بسیار بد تا بی نهایت بد رسوبات از ویژگی های محیط بادزن آبرفتی است.

Alluvial fan, ancient flow, Hashtgerd, Quaternary, بادزن های آبرفتی, جریان های دیرینه, کواترنری, نهشته ها.