آسیه سادات موسویان - کارشناس ارشد فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، خوزستان، ایران.

مقدمه: بیماری مولتیپل اسکلروزیس (MS)، بیماری مزمن تخریب میلین سیستم اعصاب مرکزی است که به وسیله اختلال در انتقال در تکانه­های عصبی مشخص می شود. با توجه به تاثیر تمرینات ورزشی متفاوت در کمک به کاهش نشانه­های بیماری در بیماران MS، مطالعه حاضر با هدف مقایسه تاثیر دو نوع برنامه تمرینی تمرینات توپی در آب و پیلاتس بر روی سرعت و استقامت راه رفتن، میزان خستگی، تعادل و کیفیت زندگی در زنان مبتلا به بیماری MS انجام شد. روش کار: این مطالعه کاربردی و نیمه تجربی  در پاییز ۱۳۹۵ بر روی ۳۱ نفر از زنان ساکن مشهد و مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس با EDSS ۴-۱ مراجعه کننده به انجمن MS شهر مشهد انجام شد. افراد در سه گروه تمرینات توپی در آب، پیلاتس و گروه کنترل قرار گرفتند. آزمودنی ها ۳ جلسه در هفته و به مدت ۸ هفته به تمرین پرداختند. داده های آزمون سرعت (آزمون ۱۰ متر راه رفتن) و استقامت راه رفتن (آزمون دو دقیقه) و آزمون تعادلی برگ به وسیله زمانسنج و به وسیله پرسشنامه (شدت خستگی FFS)، میزان خستگی بیماران اندازه گیری شد و همچنین با استفاده از ضربان سنج، شدت برنامه­های تمرینی پیلاتس و تمرینات توپی در آب (از ۷۰-۴۰% ضربان قلب بیشینه) مورد سنجش قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه ۱۸) و آزمون های تحلیل واریانس چندراهه، تی همبسته و آزمون پیگیری توکی انجام شد. میزان p کمتر از ۰۵/۰ معنادار در نظر گرفته شد. یافته ها: سرعت راه رفتن در گروه تمرینات توپی در آب افزایش معنی­داری یافت (۰۰۱/۰>p)، درحالی که در گروه پیلاتس این افزایش معنی­دار نبود (۱۳۲/۰=p). استقامت راه رفتن و تعادل در گروه تمرینات توپی در آب (۰۰۸/۰=p، ۰۰۱/۰=p) و گروه پیلاتس (۰۰۹/۰=p، ۰۰۲/۰=p) افزایش معنی­داری یافت. خستگی در گروه تمرینات توپی در آب (۰۰۴/۰=p) و پیلاتس (۰۱۹/۰=p) کاهش معنی­داری یافت. کیفیت زندگی بیماران نیز در دو گروه تمرینات توپی در آب (۰۰۰۱/۰=p) و پیلاتس (۰۰۱/۰=p) افزایش معنی­داری یافت، درحالی که نسبت به تمام شاخص­ها بین دو گروه آزمودنی تفاوت معنی داری مشاهده نشد (۰۵/۰p≥). گروه کنترل نیز در هیچ­یک از شاخص­های اندازه­گیری شده تغییری نشان ندادند. نتیجه­گیری: تمرینات توپی در آب و تمرینات پیلاتس می­تواند در کنار درمان­های دارویی موجب بهبود در شاخص­های تعادل، خستگی، سرعت و استقامت راه رفتن و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به MS شود و با افزایش هدفمند شدت و حجم فعالیت، توان جسمانی و سطح کیفیت زندگی بیماران افزایش پیدا کند.

پیلاتس, تمرینات توپی در آب, سلامت روان, عملکرد عضلانی, MS