آسیه سادات موسویان - مربی گروه دروس عمومی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان، بهبهان، ایران.
حسن درواخ - مربی گروه دروس عمومی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان، بهبهان، ایران.

مقدمه: هپاتوپاتی دیابتی به عنوان یک ضایعه بسیار مهم توسط دانشمندان متعددی مورد بررسی قرار گرفته است که اخیرا نقش تمرینات ورزشی منظم در پیشگیری از آن مطرح شده است. از این رو مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر تمرینات هوازی ترکیبی بر میزان گاماگلوتامیل ترانسفراز (GGT) کبدی و برخی شاخص های گلیسمی (انسولین، مقاومت به انسولین، گلوکز ناشتا و دو ساعته) سرم زنان میانسال دیابتی انجام شد. روش کار: این مطالعه نیمه تجربی در سال ۱۳۹۲ بر روی ۳۰ نفر از زنان بیمار دیابتی نوع دو در شهرستان بهبهان انجام شد. افراد به صورت تصادفی به دو گروه شاهد و تجربی تقسیم شدند. آزمودنی های گروه های تجربی ۱۲ هفته (۳ روز در هفته با شدت ۷۰-۵۵% حداکثر ضربان قلب و ۵۰-۳۵ دقیقه در هر جلسه) تمرین کردند. در ابتدای دوره و ۴۸ ساعت پس از دوره پژوهش نمونه های خون جهت اندازه گیری GGT، انسولین، مقاومت به انسولین، گلوکز ناشتا و دو ساعته گرفته شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار  SPSS(نسخه ۱۸) و آزمون های کولموگروف اسمیرنوف، تی مستقل و لون انجام شد. میزان p کمتر یا مساوی ۰۵/۰ معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: ۱۲ هفته تمرین هوازی بر سطح انسولین سرم آزمودنی ها تاثیر معناداری نداشت (۰۵/۰≤p)، در صورتی که بر GGT، مقاومت به انسولین، گلوکز ناشتا و گلوکز دو ساعته آزمودنی ها تاثیر معناداری داشت (۰۵/۰≥p). نتیجه گیری: در بیماران دیابتی نوع دو تمرین هوازی می تواند باعث کاهش مقاومت به انسولین شود و همچنین میزان آنزیم کبدی GGT که مشخصه آسیب سلولی کبدی است نیز به دنبال کاهش مقاومت به انسولین و گلوکز خون کاهش می یابد که نشانه بهبود نسبی وضعیت کبد در زنان دیابتی نوع دو است.

تمرین هوازی, دیابت نوع دو, شاخص­های قندی, گاماگلوتامین­ ترانسفراز