حسن بسکابادی - دانشیار گروه نوزادان، مرکز تحقیقات نوزادان، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
معصومه گودرزی - کارشناس ارشد مامایی، گروه مامایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد، بروجرد، ایران.
مریم ذاکری حمیدی - مربی گروه مامایی، دانشکده پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن، تنکابن، ایران.
فاطمه باقری - کارشناس ارشد پرستاری نوزادان، گروه کودکان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، مشهد، ایران

مقدمه: کاهش شدید دریافت شیر مادر طی روزهای اول زندگی منجر به کاهش وزن، نارسائی کلیه و هیپرناترمی می گردد. مطالعه حاضر به بررسی ارتباط هیپرناترمی نوزادان با نحوه شیردهی مادر می پردازد. روش کار: : این مطالعه مقطعی- توصیفی از سال ۱۳۸۴-۱۳۹۰ بر روی۶۷۰ نفر از نوزادان مراجعه کننده به درمانگاه و بخش نوزادان بیمارستان قائم (عج) مشهد، پس از کسب رضایت والدین انجام شد. ابتدا شرح حال کاملی از مادر و نوزاد در زمینه مشکلات بارداری و زایمان، نحوه شیردهی و اولین زمان شروع شیردهی با استفاده از پرسشنامه اخذ گردید. سپس نوزادان براساس میزان سدیم خون، به ۲ گروه ایزوناترمی و هیپرناترمی (سدیم ≥mg/dl ۱۵۰) تقسیم شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های تی مستقل و کای-دو و نرم افزار SPSS (نسخه ۵/۱۱) انجام شد. سطح p کمتر از ۰۵/۰ معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: براساس یافته های مطالعه حاضر، میانگین سنی (۹۱۱/۰=p)، نمره آپگار (۱۹۲/۰=p)، زمان اولین شیردهی (۰۸۱/۰=p) و طول مدت شیردهی (۱۰۸/۰=p) در دو گروه ایزوناترمی و هیپرناترمی تفاوت آماری معنی داری نداشت. اما وزن هنگام بستری (۰۲۱/۰=p)، تعداد دفعات شیردهی (۰۰۱/۰>p)، وضعیت شیردهی مادر (۰۰۱/۰>p)، رفلکس جاری شدن شیر در پستان مادر (۰۰۱/۰>p)، نوع تغذیه (۰۰۱/۰>p)، پرشدگی پستان بعد از زایمان و بعد از شیردهی (۰۰۱/۰>p)، نرم شدگی پستان بعد از شیردهی (۰۰۱/۰>p)، دفعات ادرار (۰۰۱/۰>p)، دفعات مدفوع (۰۰۱/۰>p) و طول مدت بستری شدن مادر در بیمارستان (۰۰۷/۰=p) بین دو گروه تفاوت معنی داری داشت. نتیجه گیری: کنترل وزن نوزاد، دفعات شیردهی، وضعیت شیردهی، تغییرات پستان در شیردهی و دفعات ادرار و مدفوع ممکن است در تشخیص زودرس کاهش دریافت شیر و کنترل عوارض ناشی از آن موثر باشد.

نوزاد, شیردهی, شیر مادر, هیپرناترمی, کاهش وزن