محمدعلی شاکری - دانشجوی دکتری دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق(ع)
حسن بشیر - دانشیار گروه ارتباطات و دین، دانشگاه امام صادق (ع)

یکی از مهم ترین محمل های اثرگذاری «شبکه های اجتماعی دیجیتال» بر «فرهنگ و ارتباطات» در جوامع بشری، توانایی ویژه این شبکه ها برای «جریان سازی در راستای رواج اخبار جعلی در سپهر رسانه ای جامعه» است. اخبار جعلی به عنوان یکی از محصولات جریان سازی رسانه ای، باوجود قدمتی به بلندی قدمت رسانه ها، در عصر شبکه های اجتماعی دیجیتال، رشدی بیش از پیش یافته است.نوشتار پیش رو در گام نخست، مهم ترین خصائص، کارکردها و تاثیرات شبکه های اجتماعی دیجیتال را در مجموع نظریه های موجود در این باره، دنبال نموده و ضمنا منابع رسانه ای ورود اخبار جعلی در قالب جریان های اجتماعی را به عرصه افکار عمومی معرفی نموده است. سپس در گام دوم، با تمرکز روی فرآیند جریان سازی شبکه های اجتماعی دیجیتال، طی اجرای ده مصاحبه نیمه ساخت یافته با برخی کارشناسان و صاحب نظران متخصص در این حوزه، مهم ترین سازوکارهای جریان سازی در این شبکه ها در راستای نشر اخبار جعلی را در چهار قالب «هشتگ»، «طوفان»، «کمپین» و «جریان» تبیین نموده است. مقاله در نهایت نشان می دهد که سازوکار «جریان» به عنوان نقطه اوج سازوکارهای جریان سازی در شبکه های اجتماعی مجازی، نهادینه سازی موضوع مورد نظر در مخاطبان را با تامین شش شرط، ازجمله «همراهی اینفلوئنسرها»، «توجه به اقتضائات بستر» و «سوار شدن بر محمل وقایع روز» دنبال می نماید.

شبکه های اجتماعی, جریان سازی, اخبار جعلی