سلمان نقره کار - استادیار، عضو هیات علمی دانشکد ه معماری و شهرسازی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی (ره) ، تهران، ایران
مریم سخاوت - کارشناسی ارشد مهندسی معمار ی،گروه معمار ی، دانشگاه علوم و تحقیقات

معماری ایران از پیشینه ای غنی برخوردار است که در طی زمان با توجه به شرایط منطقه ای ، اقلیمی ، فرهنگی و جغرافیایی و برخواسته از نیازهای مشترک انسانها، و ویژگیهای مشترک یک بوم شکل گرفته است . ولی با گسترش معماری مدرن بیم آن می رود که بواسطه حجاب فناوری غیربومی ، الگوهای دیگری جایگزین آنها شود. هدف تحقیق این است که به معماری گذشته ایران نه صرفا به مثابه آثار تاریخی گذشته ، بلکه در حکم میراثی نگریسته شود که الگوهای پایدار درون آن ها می تواند الهام بخش معماران معاصر باشد. برمبنای چنین نگرشی ، این تحقیق ، در پی کشف الگوهای پایدار در معماری ایران است . بنابراین سوال اصلی پژوهش این است که »چه چیزی معماری را ایرانی می کند؟« برای پاسخ به پرسش ، مروری بر آثار تاریخی معماری ایران از پیش از اسلام تا پس از اسلام شده و روش تحقیق ، مقایسه تطبیقی این آثار از و تحلیل آنها در دوره های مختلف معماری ایران است تا از این طریق الگوهای مشترک در »معماری ایران« کشف شوند. نتیجه تحقیق ، کشف چهار کهن الگوی »چهارطاقی ، حیاط مرکزی یا میانسرا، ایوان و تالار ستوندار یا شبستان« در معماری ایران است که همانگونه که تا امروز نیازهای انسان ایرانی را برآورده کرده اند، در شکل گیری امروز و آینده ایران نیز قابل تداوم و تکامل باشند. امید است با شناساندن این الگوها و بکارگیری آنها در طراحی معماری امروز و آینده ایران بتوان آثار معماری دارای »هویت و اصالت « ایرانی ، خلق کرد و زمینه »حال خوب« بهره برداران ایرانی خود را فراهم نمود.

آموزش معماری ، الگوهای معماری ، معماری ایرانی ، الگوی چهارطاقی ، الگوی ایوان، الگوی حیاط مرکزی ، الگوی تالار ستوندار