پدرام امن زاده - دکتری تخصصی معماری، گروه معماری، دانشکده هنر و معماری و شهرسازی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران.
مهدیه معینی - استادیار معماری، گروه معماری، دانشکده هنر و معماری و شهرسازی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران.

در بررسی رابطه انسان و محیط شناخت عناصر کالبدی ، ویژگیهای محسوس محیط و معانی و پیامهای برخاسته از آن حائز اهمیت است . شناخت بهتر محیط زمانی ارزش بیشتری می یابد که علاوه بر بررسی عناصر و ویژگیهای کالبدی محیط معانی و مفاهیم برخاسته از آن و ادراکات کنشگران نیز مورد واکاوی قرار گیرد. حس مکان به معنای دریافت ویژگیهای معنایی محیط و شخصیت مکان توسط استفاده کنندگان از محیط می باشد. "مکان سوم" در طراحی و برنامه ریزی شهرهای غربی در حال احیای جایگاه از دست رفته خویش است . در ایران نیز نمونه ی قهوه خانه های سنتی و پاتوقها که میتوانست شامل میدانچه های شهری و گذرهای قدیمی باشد، از جمله فضاهایی بودند که زندگی اجتماعی شهروندان در آنها جریان داشته است . با اینکه به نظر می رسد مسئول اصلی پدید آمدن کرختی ، خود فرد، شناخت وی و چگونگی مواجهه او با محیط است و برای مقابله با کرختی باید بر مخاطب تمرکز کرد، اما معمار نیز در کنار سایر سازندگان محیط قادر است امکان وقوع آن را پیش بینی کند و در مرحله طراحی برای جلوگیری از آن گام بردارد. به طور کلی مسائل مختلفی برای معمار در مورد انواع کرختی و زمینه های مستعد آن ناشناخته هستند. هدف اصلی این پژوهش تبیین رابطه حس مکان و کرختی فضا در مکان سوم می باشد. روش تحقیق کیفی ، تحلیل محتوای متن و استدلال منطقی و ابزار کتابخانه ای می باشد.

حس مکان، کرختی فضا، مکان سوم، مخاطبان مکان سوم، روانشناسی محیطی