مهدی اخگری - استادیار، عضوهیئت علمی دانشگاه پیام نور واحد فردوس
زهرا محمددوست - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته جغرافیا گرایش آمایش شهری دانشگاه پیام نور واحد فردوس

کیفیت زندگی مفهومی پیچیده و چندبعدی است که تحت تاثیر مولفه هایی چون زمان و مکان، ارزش های فردی و اجتماعی قرار دارد. امروزه کاهش کیفیت فضاهای عمومی شهر به وضوح احساس می گردد. کمبود کیفیت زندگی در این مکان ها منجربه عدم ارتباط بین شهروندان، از بین رفتن تعاملات اجتماعی و در نهایت نیز منجربه از بین رفتن حس تعلق به مکان می گردد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی – توسعه ای و از لحاظ ماهیت، روش توصیفی – تحلیلی است. در این تحقیق از طریق مطالعه کتابخانه ای به بررسی نظرات، ایده ها، دیدگاه های مربوط به ارتقا کیفیت زندگی شهری، مدیریت شهری پرداخته می شود. قلمرو مکانی تحقیق منطقه یک شهر بیرجند و قلمرو موضوعی تحقیق نقش مدیریت شهری در ارتقا کیفیت زندگی شهر بیرجند می باشد. جامعه مورد مطالعه شامل سنین ۲۵ الی ۶۰ ساله از بین ساکنان منطقه یک شهر بیرجند و کارشناسان و متخصصان شهرسازی، جغرافیا، جامعه شناسی بوده و حجم نمونه ۱۰۰ نفر در نظر گرفته شده است؛ در این تحقیق شش عامل کیفیت زندگی شامل سرزندگی و هویت، آموزش، امنیت، زیست محیطی، اقتصادی، کالبدی بررسی شده است که با استفاده از روش دیمتل و ماتریس های محاسبه شده، داده های به دست آمده تجزیه و تحلیل شدند. بر اساس نتایج به دست آمده؛ شاخص هایی از قبیل امنیت سازه ای بهنگام زلزله، تعادل بین درآمد و هزینه های زندگی، فضای پاک محله ای، وضعیت امنیت در ساعات پایانی شب، تنوع خدمات و امکانات آموزشی، فضای کافی برای گذراندن اوقات فراغت وضعیت مطلوبی را در محدوده موردمطالعه ندارد. در نهایت راهکارها و پیشنهادهایی جهت بهبود وضعیت کیفیت زندگی ارائه گردیده است.

کیفیت زندگی، سرزندگی و هویت، منطقه یک بیرجند، روش دیمتل، امنیت