تحلیل داستان رستم و شغاد بر اساس مربع ایدئولوژیک وندایک
عنوان مقاله: تحلیل داستان رستم و شغاد بر اساس مربع ایدئولوژیک وندایک
شناسه ملی مقاله: JR_KVSHN-15-28_004
منتشر شده در در سال 1393
شناسه ملی مقاله: JR_KVSHN-15-28_004
منتشر شده در در سال 1393
مشخصات نویسندگان مقاله:
زهرا حامدی شیروان
سید مهدی زرقانی - عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد
خلاصه مقاله:
زهرا حامدی شیروان
سید مهدی زرقانی - عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد
در این نوشتار، داستان رستم و شغاد از شاهنامه در چهارچوب «تحلیل گفتمان انتقادی از دیدگاه وندایک» بررسی میشود. پس از طرح مساله و بیان پیشینه تحقیق، «رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی» را به طور کلی و رویکرد وندایک را در تحلیل گفتمان انتقادی بهطور خاص معرفی کردهایم. این بخش، مبنای نظری تحلیل ما را پیش روی خوانندگان قرار میدهد. در ادامه، ضمن گزارش کوتاه داستان و از طریق تحلیل مولفههای گفتمانمدار موجود در متن، نشان دادهایم که تدوینکنندگان روایت شغاد، با بهرهگیری از راهکارهای گفتمانی سعی کردهاند خطاهای «خودیها» را فروکاهند و عیبهای «دیگری» را برجسته کنند. در مقابل، نکات مثبت و قابل دفاع «دیگری» را کمرنگ کنند و نکات مثبت «خودیها» را در چشم مخاطب برجسته سازند . این همان چیزی است که در نظریه وندایک «مربع ایدئولوژیک» نامیده میشود؛ مربعی که باعث میشود بخشی از واقعیت و حقیقت در متن و کلام نادیده گرفته شود و یا به صورت تحریفشده به مخاطب منتقل شود. ما میتوانیم با استفاده از نظریه تحلیل گفتمان بسیاری از روایتهای ادب کلاسیک را بازخوانی کنیم و بدین ترتیب به خواننده فرصت دهیم تا از زاویه دیگری به روایتها بنگرد؛ این مقاله پیش و بیش از هر چیز کوششی است در این راستا.
کلمات کلیدی: تحلیل گفتمان انتقادی, شاهنامه, فردوسی, ون دایک, مربع ایدئولوژیک
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1734431/