غلامعلی طبرسا
محمد رضا اسمعیلی گیوی
حمید رضا اسمعیلی گیوی

اهداف: مفهوم رفتار شهروندی سازمانی و عوامل مرتبط با آن با وجود اهمیت زیاد، به ­ ویژه در بیمارستان های نظامی، کمتر مورد توجه قرار گرفته است. این مقاله با هدف تحلیل مهم ترین عوامل سازمانی که می تواند رفتارها، نگرش ها و تعاملات پرستاران بیمارستان نظامی را در جهت ارتقای رفتار شهروندی سازمانی هدایت کند، انجام شد.   روش ­ها : این مطالعه کاربردی توصیفی از نوع همبستگی، مبتنی بر مدل معادلات ساختاری بود. از میان ۵۰۴ پرستار یک بیمارستان نظامی، ۱۴۰ نفر به روش نمونه ­گیری تصادفی سیستماتیک انتخاب شدند. از پرسش­نامه­ های سنجش عدالت کنستانت- بیوگری، سنجش تعهد سازمانی پورتر، سنجش اعتماد سازمانی اسکات، رضایت شغلی هاکمن و اولدهام و رفتار شهروندی سازمانی ارگان برای گردآوری اطلاعات استفاده شد. با توجه به نرمال بودن داده­ ها، از آزمون ­های پارامتریک به کمک نرم ­افزار SPSS ۱۶ برای تجزیه و تحلیل داده ­ها استفاده شد.   یافته ­ها: از دو مسیر رضایت شغلی و اعتماد سازمانی، تنها مسیر رضایت شغلی در تاثیر انواع عدالت سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی به ­طور کامل تایید شد (۰.۰۵>p).   نتیجه ­گیری: عدالت کلی (به ­ویژه عدالت توزیعی) و اعتماد سازمانی باید در بیمارستان­ های نظامی تقویت شود. برای بهبود وضعیت اعتماد سازمانی پیشنهاد می­ شود تلاش­ های لازم در جهت حمایت و مشارکت بیشتر کارکنان در امور و تصمیم گیری­ های سازمانی و نیز برگزاری جلسات دوره ­ای برای ایجاد همسویی و تفاهم میان مدیران و پرستاران صورت پذیرد. همچنین لازم است برای تقویت ادراک عدالت توزیعی، پس از شناخت عوامل ادراک تبعیض، برنامه­ ریزی و اقدامات مناسب برای پاسخ به نیازهای مادی و معنوی افراد صورت پذیرد.

کلیدواژه ها: عدالت سازمانی, رفتار شهروندی سازمانی, رضایت شغلی, اعتماد سازمانی, تعهد سازمانی, تحلیل مسیر