سید عباس تولایی
مصطفی قانعی
شروین آثاری
محمد لرگرد دزفولی ن‍ژاد
مهدی حبیبی

مقدمه. خودکشی یکی از علایم آسیب شناختی اجتماعی است و سالانه منجر به از بین رفتن حدود یک میلیون نفر می گردد. ضرورت انجام مطالعات خودکشی در مجروحین جنگی در تمامی کشورها مشخص شده است. مطالعه حاضر با هدف بررسی فراوانی خودکشی و عوامل مرتبط با آن در جانبازان ایرانی صورت گرفته است. مواد و روش  کار. تحقیق حاضر به صورت گذشته نگر انجام شد. تعداد ۱۴۶۳ مورد مرگ جانبازان به روش نمونه گیری غیرتصادفی ساده از بین ۱۷۰۹ مورد مرگ ثبت شده در بنیاد جانبازان از تاریخ ۱۳۵۹ تا ۱۳۸۱ مورد برررسی قرارگرفتند. داده های دموگرافیک و داده های مرتبط به جانبازی مورد بررسی قرار گرفتند. توسط کمیسیون بنیاد جانبازان علت مرگ به دو گروه خودکشی و سایر موارد تقسیم شد. فراوانی انواع خودکشی برای حلق آویز کردن، دارو، خودسوزی، خفگی، اسلحه و سایر موارد مشخص گردید.  نتایج. ۷۰ مورد (%۹/۴) از کل موارد، مرگ بر اثر خودکشی بود. فراوانی انواع خودکشی برای حلق آویز کردن (%۱/۲۷) ۱۹، دارو (%۴/۲۱) ۱۵، خودسوزی (%۲۰) ۱۴، خفگی (%۵/۱۱) ۸، اسلحه (%۳/۴) ۳، نامشخص (%۳/۱۴)۱۰ و سایر موارد (%۴/۱) ۱ و میانگین سن زمان خودکشی ۶/۷ ± ۶/۳۶ سال بود. خودکشی به عنوان علت مرگ با وضعیت تاهل، درصد جانبازی، مواجهه با مواد شیمیایی، سابقه موج گرفتگی، سابقه تروما، سابقه بستری به دلیل بیماری طبی، سابقه بستری به دلیل روانپزشکی، سابقه جراحی، سابقه مصرف داروی روانپزشکی و سابقه بیماری طبی رابطه داشت (۰۰۱/۰>p) . بین خودکشی به عنوان علت مرگ و سابقه اسارت و ترکش رابطه معنی دار وجود نداشت ( p>۰.۰۵ ) . سن موارد مرگ بر اثر خودکشی و سایر موارد اختلاف معنی داری را نشان نداد ( p>۰.۰۵ ) . بحث. بر اساس این مطالعه، خودکشی یکی از علل مرگ جانبازان ایرانی است، که به مرگ جانبازان در سنین پایین (کمتر از ۴۰ سال) منجر می شود و نشان دهنده ضرورت توجه به این موضوع در جانبازان می باشد. بر اساس این مطالعه، گروه های خاصی از جانبازان از نظر خودکشی، بیشتر در معرض خطر می باشند.

خودکشی, جانبازان, علت مرگ و میر, ایران