سید عباس تولایی
شروین آثاری
مهدی حبیبی
سیما نوحی
مصطفی قانعی

مقدمه. علی رغم متفاوت بودن وضعیت سلامتی در جانبازان دچار انواع مجروحیت ها، اطلاعات زیادی پیرامون تفاوت علل و زمان مرگ در این جمعیت منتشر نشده است. مطالعه حاضر با هدف بررسی رابطه علت و زمان مرگ با انواع مجروحیت در جانبازان انجام شد. مواد و روش کار. این مطالعه به صورت گذشته نگر انجام شد. تعداد ۱۷۰۹ مورد پرونده فوت (شامل ۴۸۶ مورد مجروحیت اعصاب و روان، ۱۱۶۷ مورد مجروحیت ترومایی و ۳۷۱ مورد مجروحیت شیمیایی) ثبت شده در بنیاد از تاریخ ۳۰/۶/۱۳۵۹ لغایت ۲۹/۱۲/۱۳۸۱ مورد بررسی قرار گرفتند. روش نمونه گیری غیر تصادفی ساده بود . نتایج. شایع ترین علت مرگ در هر سه گروه جانبازان بیماری ها و سپس حوادث بود. شایع ترین نوع بیماری منجر به مرگ در جانبازان دچار مجروحیت روانپزشکی و همچنین جانبازان دچار مجروحیت شیمیایی، بیماری های قلبی- عروقی و در جانبازان دچار م ج روحیت فیزیکی، بیماری های ریوی بود. مرگ به دنبال مجروحیت شیمیایی زودتر و ب ه دنبال مجروحیت فیزیکی و یا مجروحیت روانپزشکی دیرتر بروز می کرد (۰۵/۰ p < ). بحث. مطالعه حاضر نشان داد که اگر چه علل اصلی مرگ و میر در جانبازان دچار انواع مجروحیت ها، یکسان است، اما نوع بیماری منجر به مرگ و همچنین زمان مرگ در هر یک از گروه های جانبازی متفاوت می باشد. این یافته یادآور ضرورت طراحی مداخلات اختصاصی برای هر یک از گروه های جانبازی می باشد. برنامه ریزی مذکور می تواند با استفاده از تشکیل تیم های جداگانه متشکل از متخصصین خبره و با تجربه در درمان جانبازان امکان پذیر شود.

مرگ و میر, علت مرگ, زمان مرگ, جانبازان