سیده بهاره عظیمی - عضو هیات علمی گروه ارزیابی و مخاطرات محیط زیست، پژوهشکده محیط زیست و توسعه پایدار سازمان حفاظتمحیط زیست، تهران، ایران
محمدرضا فرزانه - عضو هیات علمی گروه پژوهشی مهندسی محیط زیست و پایش آلایندهها، پژوهشکده محیط زیست و توسعهپایدار، سازمان حفاظت محیط زیست، تهران، ایران
غلامرضا الله قلی پور - دانشجو دکتری شیمی-فیزیک، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

بخش کشاورزی یکی از مهم ترین بخش های اقتصادی کشور می باشد که بزرگ ترین بخش مصرف کننده منابع آب در کشور است. لذا بررسی شرایط تاریخی این بخش جهت تمرکز بر ابعاد اصلی محیط زیستی و منابع آبی آن از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد. پژوهش حاضر با رویکرد مبتنی بر روش تحقیق کیفی و تمرکز بر رویکردی مروری و بر مبنای داده ها، اطلاعات و اینفوگراف های تهیه شده بوسیله ی فائو تحلیلی بر شرایط تاریخی بخش کشاورزی کشور در مقیاس ملی ارائه شده است. بررسی های صورت پذیرفته نشان داد که یکی از چالش های منابع آبی بخش کشاورزی مرتبط با آلودگی منابع آب و بویژه مصرف کود در بخش کشاورزی می-باشد. روند بلند مدت مصرف کود در بین قاره های مختلف بیانگر میزان بیشترین مصرف در قاره آسیا می باشد و در ایران نیز این روند در دوره بلند مدت گذشته صعودی بوده است. یکی دیگر از چالش های محیط زیستی مرتبط با بخش کشاورزی، پسماندهای این بخش می باشد. در شرایطی که برای تولید این پسماندها نیز منابع آب مصرف شده است؛ نه تنها استفاده نامناسب از زیست توده ها و مواد آلی بخش کشاورزی به بخش آب کشور آسیب وارد می کند بلکه با سوزاندن بقایای کشاورزی(که روند بلند مدت صعودی داشته است) و افزایش میزان انتشار گازهای گلخانه ای، آمار میزان انتشار کشور را نیز بیشتر کرده و سهم کشور در زمینه انتشار گازهای گلخانه ای و به تبع آن گرمایش جهانی و تغییر اقلیم و تبعات مرتبط با این پدیده (از جمله تبعات مرتبط با منابع آب) افزایش می یابد. لذا ضروری است که در سطح قاعده گذاری و اجرا و با تمرکز بر رویکردی فن آورانه برنامه ریزی جدی جهت استفاده مناسب از زیست توده ها و مواد آلی موجود در پسماندهای کشاورزی صورت پذیرد.

کشاورزی، ایران، فائو